Untitled
Untitled
Untitled
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
saxelmwifo enis swavlebis sakiTxebi:<br />
problemebi da gamowvevebi<br />
Issues of State Language Teaching;<br />
Problems and Challenges<br />
magaliTad, anziehen (Cacma - icvams, Caicva, Caucvams), I diaTezis 34-e paradigmaSi<br />
Sedis. vartyam zmnis modelis mixedviT (xotivari-iungeri da sxv., 2010, gv. 116)<br />
SesaZlebelia misi uRleba. tabulebSi polisemiur germanul zmnasTan miTiTebulia<br />
qarTuli ekvivalentebi: ablegen zmnas qarTulad Seesabameba ori mniSvneloba: ablegen<br />
(Examen) - gamocdis Cabareba; ablegen (Kleidung) - gaixdis (tansacmels); ablehnen-Tan<br />
miTiTebulia: uaryofs, uars ambobs; abnehmen (Gewicht) - gaxdeba (wonaSi daiklebs),<br />
magram abnehmen (Brille) - moixsnis (saTvales).<br />
Stefi iunger-xotivari diaTezis nacvlad iyenebs termin „uRlebis tips“ da<br />
gamoyofs am klasifikaciis erT-erT damaxasiaTebel niSans: logikuri subieqtis<br />
brunvas (anu sintaqsur konstruqcias). d. meliqiSvilis naSromis 8000 zmnidan<br />
umravlesoba I diaTezas ganekuTvneba (5300 zmna, ganawilebuli 34 qvejgufSi), II-Si<br />
misi naxevaria (2300 zmna, 18 qvejgufi), xolo III diaTeza mcirericxovania (sul 280<br />
zmna, 14 tipi).<br />
I diaTezaSi Sedis R-0 struqturis mqone da cvalebadi (ergatiuli) sintaqsuri<br />
konstruqciis zmnebi, romelTa subieqti brunvacvalebadia: awmyos droiT formebSi (I<br />
seriaSi) dgas saxelobiTSi, aoristis jgufSi (II seriaSi) - moTxrobiTSi anu<br />
ergativSi, perfeqtis jgufSi (III seriaSi) - micemiTSi. magaliTad: is wers - man<br />
dawera - mas dauweria; is mReris - man imRera - mas umReria; aseTi zmnebia: vwuxvar,<br />
vyef, vfren, vcekvav, vtrialeb, viZineb, vcxovrob, vpatronob, davseirnob... vwer, vxatav,<br />
vaqeb da sxv.<br />
II diaTezis zmnebi R+i struqturisaa. maT stabiluri konstruqcia (nominatiuri)<br />
aqvT, radgan subieqti yvela seriaSi saxelobiT brunvaSi dgas: viwerebi/ vewerebi,<br />
vidrikebi, vizrdebi, vsveldebi, vejibrebi, vTbebi...<br />
III diaTezis zmnebi umetesad grZnoba-aRqmis gamomxatvelia (e. w. afeqturi).<br />
maTTan logikuri subieqti yovelTvis micemiTSi dgas da grZnobis ganmcdelia (susti<br />
nebelobisa): macvia, SemiZlia, momwons... uyvars, sciva, emRereba, aviwydeba...<br />
Tavisebur zmnaTa Soris CamoTvlilia: mwkrivSi fuZemonacvle (aris, Svreba, devs,<br />
ambobs, midis, moaqvs, zis), pirSi monacvle (Tqva - brZana, mobrZanda, brZandeba,<br />
miarTva, geaxeli), ricxvSi monacvle (abia - asxia, ugdebs - yris, debs - awyobs, zis -<br />
sxedan...), sulier-usulo obieqtebTan gansxvavebuli fuZis zmnebi, romlebic<br />
germanulSi erTi fuZiT gamoiyeneba, rac ucxoelebs sirTules uqmnis: haben (aqvs -<br />
hyavs), stellen (dadgams - daayenebs), nehmen, mitnehmen (aiRebs - aiyvans), legen - hinlegen<br />
(dadebs - daawvens). nauRlebia ramdenime arawesieri da Taviseburi zmna (icis, uwyis,<br />
miscems, dgas, wevs, hyavs, hgavs), gansakuTrebuli zmnebi (moaqvs, mohyavs, mivdivar,<br />
vkiTxulob, mixaria, vaZlev, myavs...).<br />
vfiqrobT, germaniaSi gamocemuli „qarTuli zmnis tabulebi“ erT-erTi<br />
mniSvnelovani saswavlo masala gaxdeba qarTuli enis SemswavlelTaTvis. kargi<br />
iqneba, rom am tipis cnobari zmnaTa indeqsaciiTa da uRlebis tabulebiT<br />
saqarTveloSic gamoices.<br />
rogorc vxedavT, kita Cxenkelisa da hainc fenrixis klasifikaciaSi pirveli sami<br />
jgufi identuria. sxvaoba mxolod isaa, rom enian zmnebSi h. fenrixi e-s miiCnevs<br />
iribi obieqtis misaTiTebel niSnad. rac Seexeba l. abulaZisa da Stefi xotivariiungeris<br />
klasifikacias, orive eyrdnoba prof. d. meliqiSvilis diaTezebis Teorias,<br />
romlis mixedviTac, zmnebis dajgufebis safuZvelia rogorc morfologiuri<br />
struqtura, ise sintaqsuri konstruqcia. es saSualebas iZleva, rom e. w. medioqtivebi<br />
moTavsdes pirvel jgufSi, xolo inversiuli zmnebi - mesameSi.<br />
ganxiluli naSromebi kidev erTxel mowmobs, ramdenad mniSvnelovania qarTuli<br />
zmnebis uRlebis gasaazreblad ucxoelebisTvis swori klasifikacia da<br />
Tanamimdevruli sistema.<br />
sqematurad qarTuli zmnebis klasifikacia ganxilul saxelmZRvaneloebsa da<br />
cnobarebSi ase gamoiyureba (sqema N2; Sdr. vebgverdi: . kartuli.net/verben.html/<br />
223