30.01.2013 Views

Untitled

Untitled

Untitled

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

saxelmwifo enis swavlebis sakiTxebi:<br />

problemebi da gamowvevebi<br />

Issues of State Language Teaching;<br />

Problems and Challenges<br />

magaliTad, anziehen (Cacma - icvams, Caicva, Caucvams), I diaTezis 34-e paradigmaSi<br />

Sedis. vartyam zmnis modelis mixedviT (xotivari-iungeri da sxv., 2010, gv. 116)<br />

SesaZlebelia misi uRleba. tabulebSi polisemiur germanul zmnasTan miTiTebulia<br />

qarTuli ekvivalentebi: ablegen zmnas qarTulad Seesabameba ori mniSvneloba: ablegen<br />

(Examen) - gamocdis Cabareba; ablegen (Kleidung) - gaixdis (tansacmels); ablehnen-Tan<br />

miTiTebulia: uaryofs, uars ambobs; abnehmen (Gewicht) - gaxdeba (wonaSi daiklebs),<br />

magram abnehmen (Brille) - moixsnis (saTvales).<br />

Stefi iunger-xotivari diaTezis nacvlad iyenebs termin „uRlebis tips“ da<br />

gamoyofs am klasifikaciis erT-erT damaxasiaTebel niSans: logikuri subieqtis<br />

brunvas (anu sintaqsur konstruqcias). d. meliqiSvilis naSromis 8000 zmnidan<br />

umravlesoba I diaTezas ganekuTvneba (5300 zmna, ganawilebuli 34 qvejgufSi), II-Si<br />

misi naxevaria (2300 zmna, 18 qvejgufi), xolo III diaTeza mcirericxovania (sul 280<br />

zmna, 14 tipi).<br />

I diaTezaSi Sedis R-0 struqturis mqone da cvalebadi (ergatiuli) sintaqsuri<br />

konstruqciis zmnebi, romelTa subieqti brunvacvalebadia: awmyos droiT formebSi (I<br />

seriaSi) dgas saxelobiTSi, aoristis jgufSi (II seriaSi) - moTxrobiTSi anu<br />

ergativSi, perfeqtis jgufSi (III seriaSi) - micemiTSi. magaliTad: is wers - man<br />

dawera - mas dauweria; is mReris - man imRera - mas umReria; aseTi zmnebia: vwuxvar,<br />

vyef, vfren, vcekvav, vtrialeb, viZineb, vcxovrob, vpatronob, davseirnob... vwer, vxatav,<br />

vaqeb da sxv.<br />

II diaTezis zmnebi R+i struqturisaa. maT stabiluri konstruqcia (nominatiuri)<br />

aqvT, radgan subieqti yvela seriaSi saxelobiT brunvaSi dgas: viwerebi/ vewerebi,<br />

vidrikebi, vizrdebi, vsveldebi, vejibrebi, vTbebi...<br />

III diaTezis zmnebi umetesad grZnoba-aRqmis gamomxatvelia (e. w. afeqturi).<br />

maTTan logikuri subieqti yovelTvis micemiTSi dgas da grZnobis ganmcdelia (susti<br />

nebelobisa): macvia, SemiZlia, momwons... uyvars, sciva, emRereba, aviwydeba...<br />

Tavisebur zmnaTa Soris CamoTvlilia: mwkrivSi fuZemonacvle (aris, Svreba, devs,<br />

ambobs, midis, moaqvs, zis), pirSi monacvle (Tqva - brZana, mobrZanda, brZandeba,<br />

miarTva, geaxeli), ricxvSi monacvle (abia - asxia, ugdebs - yris, debs - awyobs, zis -<br />

sxedan...), sulier-usulo obieqtebTan gansxvavebuli fuZis zmnebi, romlebic<br />

germanulSi erTi fuZiT gamoiyeneba, rac ucxoelebs sirTules uqmnis: haben (aqvs -<br />

hyavs), stellen (dadgams - daayenebs), nehmen, mitnehmen (aiRebs - aiyvans), legen - hinlegen<br />

(dadebs - daawvens). nauRlebia ramdenime arawesieri da Taviseburi zmna (icis, uwyis,<br />

miscems, dgas, wevs, hyavs, hgavs), gansakuTrebuli zmnebi (moaqvs, mohyavs, mivdivar,<br />

vkiTxulob, mixaria, vaZlev, myavs...).<br />

vfiqrobT, germaniaSi gamocemuli „qarTuli zmnis tabulebi“ erT-erTi<br />

mniSvnelovani saswavlo masala gaxdeba qarTuli enis SemswavlelTaTvis. kargi<br />

iqneba, rom am tipis cnobari zmnaTa indeqsaciiTa da uRlebis tabulebiT<br />

saqarTveloSic gamoices.<br />

rogorc vxedavT, kita Cxenkelisa da hainc fenrixis klasifikaciaSi pirveli sami<br />

jgufi identuria. sxvaoba mxolod isaa, rom enian zmnebSi h. fenrixi e-s miiCnevs<br />

iribi obieqtis misaTiTebel niSnad. rac Seexeba l. abulaZisa da Stefi xotivariiungeris<br />

klasifikacias, orive eyrdnoba prof. d. meliqiSvilis diaTezebis Teorias,<br />

romlis mixedviTac, zmnebis dajgufebis safuZvelia rogorc morfologiuri<br />

struqtura, ise sintaqsuri konstruqcia. es saSualebas iZleva, rom e. w. medioqtivebi<br />

moTavsdes pirvel jgufSi, xolo inversiuli zmnebi - mesameSi.<br />

ganxiluli naSromebi kidev erTxel mowmobs, ramdenad mniSvnelovania qarTuli<br />

zmnebis uRlebis gasaazreblad ucxoelebisTvis swori klasifikacia da<br />

Tanamimdevruli sistema.<br />

sqematurad qarTuli zmnebis klasifikacia ganxilul saxelmZRvaneloebsa da<br />

cnobarebSi ase gamoiyureba (sqema N2; Sdr. vebgverdi: . kartuli.net/verben.html/<br />

223

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!