30.01.2013 Views

Untitled

Untitled

Untitled

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

saxelmwifo enis swavlebis sakiTxebi:<br />

problemebi da gamowvevebi<br />

Issues of State Language Teaching;<br />

Problems and Challenges<br />

iyo politikurad mniSvnelovani sakiTxi: finurenovani umravlesobisTvis Sveduri<br />

odesRac `mCagvrelTa klasTan~ identificirdeboda da garkveulwilad,<br />

arasrulfasovnebis kompleqss qmnida; albaT amiTac iyo ganpirobebuli sul<br />

axlaxan momxdari cvlileba saganmanaTleblo sivrceSi, roca Sveduri, rogorc<br />

savaldebulo sagani, amoiRes saswavlo gegmebidan da axla finelebs seuZliaT<br />

meore (/ucxo) enad airCion sxva enebic (buCbergeri, 2002).<br />

1939-1940 wlebSi fineT-sabWoTa kavSiris, xolo Semdgom - 1941-1945 wlebSi<br />

meore msoflio omis Sedegad, fineTi iZulebuli gaxda, ssrk-sTvis daeTmo karelia,<br />

ramac gamoiwvia ltolvilTa (metwilad finelebis) mozRvaveba qveyanaSi.<br />

430000 iZulebiT gadaadgilebuli piris damateba isedac omgadatanili qveynisaTvis,<br />

rasakvirvelia didi ekonomikuri problemebis damatebas niSnavda; Tumca, swori<br />

saSinao da sagareo politikis warmoebis wyalobiT, fineTis xelisuflebam<br />

moaxerxa, gamxdariyo warmatebuli qveyana; gansakuTrebul miRwevebs vxedavT<br />

fineTis ganaTlebis sistemaSi.<br />

mosaxleobis Semadgenloba da enobrivi politika<br />

fineTis mosaxleoba, enobrivi TvalsazrisiT, araerTgvarovania. mosaxleobis<br />

ZiriTadi nawili finur enas miiCnevs mSobliur enad, romelic uraluri (finurungruli)<br />

enaTa ojaxis qvejgufs ganekuTvneba. rusul enas fineTSi aranairi<br />

oficialuri statusi ar gaaCnia, magram daaxloebiT 6 milionamde fineTis<br />

moqalaqe saubrobs am enaze.<br />

dResdReobiT fineTis skolebSi mosaxleobis 63 % flobs inglisurs, rogorc<br />

ucxo enas; 18 5 flobs germanuls; 3 5 - franguls; 2 5 - espanurs, 1 % italiurs, 2<br />

% ki - rusuls (evrobarometri, 2006).<br />

2 savaldebulo da ramdenime ucxo enis Seswavla - fineTis saganmanaTleblo<br />

politikis uaRresad mniSvnelovani nawilia. vfiqrob, swored es midgoma<br />

ganapirobebs pizas umaRles Sefasebebs, Tumca, rogorc wesi, am faqtors<br />

gadamwyvetad ar miiCneven kognituri ganviTarebis efeqturobis kv;levisas (Sdr.<br />

piza, levini, 2011). da mainc _ rusulenovani skolebis gamocdilebam fineTSi<br />

(orientacia ucxo enebisa da maTematikis gaZlierebul swavlebaze) - aSkarad<br />

dagvanaxa am skolebis kursdamTavrebulTa TvalSisacemi warmatebebi.<br />

rogorc zemoT iTqva, fineTSi 2 saxelmwifo enaa: finuri da Sveduri; amastan,<br />

enobrivi politika mimarTulia imisaken, rom am orive enaze molaparakeebs hqondeT<br />

Tanabari uflebebi, miuxedavad imisa, rom Svdurenovani mosaxleoba qveyanaSi sul 6<br />

%-mdea (isini ZiriTadad saxloben SvedeTan mosazRvre samxreT-dasavleT nawilsa<br />

da did qalaqebSi. Sveduri erTaderTi oficialuri enaa alandis avtonomiur<br />

olqSi (alandi, 2011); fineTis konstitucia Tanabar uflebebs uzrunvelyofs orive<br />

enisaTvis laplandiaSi. faqtobrivad 3 enaze saubroben regionSi sami (anarasi,<br />

lehtola, 2002; pasaneni, 2010).<br />

fineTSi regionul enebad aRiarebulia roma (5000-6000 adamiani), TaTruli<br />

(daaxl. 800 kaci), idiSi. unda aRiniSnos, rom umciresobaTa enobrivi uflebebisa da<br />

bilingvizmis sakiTxi metad popularulia mecnierTa Soris (ix. mag. lindgreni,<br />

2011).<br />

6

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!