Untitled

saxelmwifo enis swavlebis sakiTxebi:
problemebi da gamowvevebi
Issues of State Language Teaching;
Problems and Challenges
umetesad, kairos kilokavs), praqtikulad ar icnoben arabulis meore formas _
saliteraturo enas da mis Seswavlas xSirad nulovani donidan iwyeben, ise,
rogorc isini, vinc sxva enis matarebelia.
gasaTvaliswinebelia, rom arabuli diglosia, aris ra saliteraturo da
sasaubro enebis bunebrivi Tanaarseboba, specifikurobas imaSi amJRavnebs, rom Tu
erT mxares gvaqvs dialeqtTa gansakuTrebuli mravalferovneba, pirvel
(saliteraturo enis) mxares gvaqvs ori ena _ klasikuri (fuóçā) da Tanamedrove
(standard). pirveli mxolod samwignobro enaa, meores sruli funqcia aqvs, Tumca misi
sakomunikacio daniSnuleba Zalze SezRudulia dialeqtTa mier. kidev erT
sirTules is warmoadgens, rom saliteraturo standart-enas ara aqvs sakuTari
grafikuli da orTografiuli sistema da, rodesac iyenebs klasikurs, ar/ver
aRniSnavs sakuTar Taviseburebebs (arabuli anbani konsonanturia). sabolood,
saliteraturo arabulis adgilze gvaqvs erTi grafikuli sistema, e.i. erTi ena
grafikul gamoxatulebaSi, romelsac ori reprezentanti aqvs; SeiZleba iTqvas, rom
gvaqvs erTgvari heterografia, rodesac erTi da igive teqsti (grafikuli ena)
ikiTxeba/iSifreba ornairad. “grafikul gamoxatulebaSi mxolod erTi ena arsebobs
da ara ori. standart-ena mTlianad klasikur grafikul sistemas emyareba (garda
amisa, principulad _ klasikur gramatikasac, Tu ar miviRebT mxedvelobaSi
zogierT, aRweris TvalsazrisiT arcTu rTul, cvlilebebs). Sesabamisad,
principul gansxvavebas klasikursa da Tanamedrove enas Soris mxolod sametyvelo
reprezentacia qmnis...” (a. silagaZe, 2010:8).
arabul samyaroSi muSaobis, saqmiani korespondenciis marTvisa da
dokumentaciasTan urTierTobisTvis da a.S. aucilebelia saliteraturo arabulis,
kerZod, gramatikis codna. rogor, an ra enis daxmarebiT swavloben es
axalgazrdebi saliteraturo arabuli enis gramatikas?
arabuli sazogadoebis nebismieri segmentisTvis damaxasiaTebeli movlenaa e.w.
kodis gadarTva, raSic, Cveulebriv is igulisxmeba, rom arabi metyvelebisas iyenebs
arabulis sxvadasxva formas, dialeqtidan saliteraturo arabulamde, _ enobrivi
gradaciis sxvadasxva variants, rac situaciis cvlilebaze, gamosaTqmeli azris
statusze, TanamosaubresTan urTierTobis kvalifikaciaze da sxva parametrebzea
damokidebuli. am mxriv, specialuri kvlevebi tardeboda egviptis prezidentebis
sajaro gamosvlebzec ki. magaliTad, prezident naseris sajaro gamosvlebSi
saliteraturo arabuli JRerda, rogorc “abstraqtuli, idealizebuli an
metaforuli mesijebis ena,” xolo, rogorc ki is exeboda “konkretul, fizikur,
mkacrad personalizebulTan asocirebul” Temebs, maSinve cvlida metyvelebis kods
da dialeqtze gadadioda (arabuli enisa da lingvistikis enciklopedia, 2006, gv.
419). es e.w. code switching-is is variantia, romelic yoveli egviptelis (da arabis)
metyvelebis Tanmxlebi movlenaa da gulisxmobs kodis gadarTvas erTi enis _
arabulis _ SigniT, mis sxvadasxva doneebs Soris.
magram arabul sinamdvileSi code switching-is sxva, bilingvuri variantic
arsebobs, rodesac kodis gadarTva xdeba erTi enidan meoreze da piriqiT.
egviptis axalgazrdobis mocemuli nawilis metyvelebaze dakvirveba cxadyofs,
rom isini mudmivad mimarTaven upiratesad kodis gadarTvis am meore variants.
aseTi viTarebaa kerZod maSin, rodesac es axalgazrdebi saliteraturo arabuls,
mis gramatikas swavloben. kairos amerikul universitetSi saliteraturo arabuli
enis gramatikis leqciebi mimdinareobs permanentuli bilingvizmis reJimSi.
ZiriTadi sametyvelo enis statusiT warmodgenilia egvipturi dialeqti
(bunebrivia, misi standartuli varianti, e. i. kairos metyveleba), xolo kodis
gadarTvis mudmivi obieqtia inglisuri ena. amas Tavisi, ara mxolod
sociolingvisturi, mizezebi aqvs.
63