30.01.2013 Views

Untitled

Untitled

Untitled

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

saxelmwifo enis swavlebis sakiTxebi:<br />

problemebi da gamowvevebi<br />

Issues of State Language Teaching;<br />

Problems and Challenges<br />

momenti. efeqturobis TvalsazrisiT, zepiri metyvelebis Tavisufali flobisTvis<br />

koordinirebuli modeli upiratesia, teqstis analizisaTvis, Targmnis da<br />

gramatikuli savarjiSoebis Sesasruleblad da leqsikuri niuansebis<br />

gacnobierebisaTvis _ SeTavsebuli modeli.<br />

bilingvizmis dinamikis Taviseburebebs asaxavs beikeris mier Camoyalibebuli<br />

bilingvuri ganaTlebis orgvari “filosofia” (1993): SenarCunebisa (maintenance) da<br />

tranzitulobis (transitional). SenarCunebis filosofia uzrunvelyofs meore enis<br />

ganviTarebas, gamdidrebas mSobliuri enis darRvevis gareSe da, rogorc aseTi,<br />

ganapirobebs aditiuri bilingvizmis Camoyalibebas. igi gulisxmobs meore enis<br />

unar-Cvevebis damatebas individis lingvistur repertuarSi iseT konteqstSi,<br />

rodesac orive ena da kultura Tanabrad gamoiyeneba.<br />

tranzituli filosofia iZleva saxlis enis ganviTarebisa da gaZlierebis<br />

SesaZleblobas mxolod imisaTvis, rom is gaxdes saswavlo sagnebis dauflebis<br />

saSualeba. saxlis ena ar aris aqcentirebuli da dominanturi xdeba qveynis ena<br />

da kultura.<br />

bilingvizmis Tanamedrove modelebis ganxilvisas situaciuri da konteqstis<br />

faqtoris gaTvaliswineba aucilebelia. swored amitom bilingvizmis Tanamedrove<br />

kvlevebi mas ganixilaven bikulturalizmTan mimarTebiT. Ees modelebi aRweren<br />

gavlenebs fsiqikur procesebze, socialur gamocdilebaze, individualur<br />

cvlilebebze, aseve im fsiqologiur sirTuleebs, romlebic bikulturalizmis<br />

TiToeul models axlavs:<br />

1. asimilaciuri modeli gulisxmobs imas, rom pirovneba kargavs erovnul<br />

identobas da iZens axals. asimilaciis es procesi sakmaod rTulad<br />

mimdinareobs. pirovneba ormxrivi dawolis qveS imyofeba, mas mxardaWera<br />

orive mxridan aklia: erTi mxriv, mas Cagravs umravlesoba, meore mxriv,<br />

undoblobas ucxadebs sakuTari kulturis xalxi. axal kulturaSi<br />

Sesvlisa da Zvelis datovebasTan dakavSirebiT adamianebi Zlier stress<br />

ganicdian. xdeba pirovnebis marginalizacia, ris gamoc maT uyalibdebaT<br />

dabali TviTSefaseba, dezorientirebulni arian, eqmnebaT emociuri<br />

sirTuleebi.<br />

2. akulturaciuli modeli garkveulad hgavs pirvel models im<br />

TvalsazrisiT, rom orive SemTxvevaSi dominanturi xdeba umravlesobis<br />

kultura, magram gansxvavdeba imiT, rom pirovneba ar kargavs sakuTar<br />

identobas. gamokvlevebi adastureben, rom akulturacia sakmaod stresuli<br />

gamocdileba SeiZleba aRmoCndes adamianisTvis, mas SeiZleba<br />

meorexarisxovani moqalaqis gancda gauCndes.<br />

3. alternaciuli modeli ar gulisxmobs ori kulturis ierarqiul<br />

damokidebulebas. am SemTxvevaSi pirovneba cvlis Tavis qcevas socialuri<br />

konteqstis mixedviT. es exeba enasac. am modelSi Semaval adamianebs<br />

axasiaTebT naklebi SfoTva, vidre wina SemTxvevebSi da igi saukeTeso models<br />

warmoadgens. pirovneba Tavisufalia akulturaciuli stresisgan.<br />

4. multikulturuli modeli gulisxmobs ori an meti kulturisadmi<br />

pluralistur damokidebulebas. multikulturuli sazogadoeba<br />

uzrunvelyofs yoveli jgufis eTnikur identobas, aviTarebs tolerantobas,<br />

xels uwyobs adamianTa Soris urTierTobebs da sxvadasxva enebis<br />

dauflebas. aseT sazogadoebaSi bikulturalizmTan dakavSirebuli stresebi<br />

naklebia da adamianTa emociuri kompetenturoba maRali.<br />

5. Serwymuli modeli kulturaTa urTierTSerwymas gulisxmobs, romlis<br />

Sedegadac iqmneba axali kultura. igi gansxvavdeba asimilaciuri da<br />

akulturaciuli modelisagan, radgan SesaZlebelia umciresobis kulturis<br />

77

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!