30.01.2013 Views

Untitled

Untitled

Untitled

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

saxelmwifo enis swavlebis sakiTxebi:<br />

problemebi da gamowvevebi<br />

Issues of State Language Teaching;<br />

Problems and Challenges<br />

da seqtorebis moswavleTa raodenoba 28260 moswavles Seadgens (24 512 rusul<br />

seqtorebSi da 3748 rusulenovan skolebSi). ganaTlebis da mecnierebis saministros<br />

2007 wlis monacemebs Tu daveyrdnobiT rusi erovnebis moswavleTa raodenoba<br />

mTels saqarTveloSi mxolod 4732 moswavlea. aRniSnuli statistikiT ki naTelia,<br />

rom rusulenovani skolebis an seqtorebis moswavleTa didi nawilisTvis rusuli<br />

ena mSobliuri ena ar aris. am skolebis moswavleTa zusti raodenobis gansazRvra,<br />

visTvisac rusuli ena mSobliuri ar aris rTulia, radgan xSirad saqarTveloSi<br />

eTnikuri da lingvisturi foni erTmaneTs ar emTxveva. magaliTad, eTnikuri<br />

somxebis nawilisTvis mSobliuri ena SeiZleba rusuli iyos, radgan mSoblebis<br />

rusulenovani ganaTlebis gamo saojaxo ena rusulia. miuxedavad amisa, moswavleTa<br />

raodenoba, romlebisTvisac rusuli ena mSobliuri ena ar aris mainc sakmaod<br />

maRalia. anu am skolebSi, moswavleTa didi nawilisTvis swavlebis enad<br />

gamoiyeneba arc mSobliuri da arc dominanti ena. am models SeiZleba “prestiJul<br />

saemigracio” modeli vuwodoT (tabataZe, 2010). am modelSi sami tipis problema<br />

ikveTeba: (a) problema, romelic analogiuria submersiuli programebisTvis, anu<br />

xSirad moswavleTaTvis swavleba xdeba maTTvis absoluturad ucxo enaze, romlis<br />

uaryofiTi Sedegebi kvlevebiT dasturdeba da razec visaubreT submersiuli<br />

programebis analizisas; (b) meore tipis problema identuria mSobliuri enis<br />

programasTan, es programebi problematuria am programebis kursdamTavrebulTa<br />

sazogadoebaSi integraciis TvalsazrisiT, ris Sesaxeb mSobliuri enis<br />

programebis analizisas visaubreT; (g) mesame tipis problema, romelzec agreTve<br />

saubroben gaxlavT am programebis mizani, romelic, faqtobrivad, gacxadebulia,<br />

rom es skolebi amzadeben moswavleebs sxva saxelmwifoSi sacxovreblad arCevanis<br />

gareSe. anu am skolis kursdamTavrebulebi ZiriTadad emigrirebulni arian<br />

mezobel saxelmwifoebSi, radgan saqarTveloSi maTi integraciis xarisxi da<br />

konkurentunarianoba minimaluria. Sesabamisad, es skolebi zrdian<br />

kursdamTavrebulebs, romelebic konkurentunarianebi arian sxva saxelmwifoSi da<br />

arakonkurentunarianebi saqarTveloSi, rac „tvinebis gadinebis“ erT-erTi<br />

xelSemwyobi faqtoricaa. Sesabamisad, mxolod am mesame faqtoris<br />

gaTvaliswinebiTac ki arsebul „prestiJul-saemigracio“ modeli gadaxedvas da<br />

reformirebas saWiroebs (tabataZe, 2010).<br />

bilingvuri ganaTlebis „susti“ programebis efeqturobac kiTxvis niSnis qveS<br />

dgas sxvadasxva kvlevebiT. saxelmwifo enisa da mSobliuri enis mxardaWeris<br />

programebi qvemo qarTlsa da samcxe-javaxeTSi efeqturad ver imuSavebs, radgan am<br />

regionebSi skolis gareT garemo absoluturad araqarTulenovania. Sesabamisad,<br />

skolis garda socializaciis sxva agentebi (ojaxi, Temi, eklesia, TanatolTa wre,<br />

samezoblo da a.S.) bilingvuri ganaTlebis xelSewyobis faqtorebs ar<br />

warmoadgenen. Sesabamisad, am „sust“ programebs kompaqturi gansaxlebis regionebSi<br />

pozitiuri Sedegis motana naklebad SeuZliaT. Cveni kvlevis mizani swored<br />

kompaqturi gansaxlebis regionebia da Seswavlili 26 skolidan 12 swored<br />

saxelmwifo enis mxardaWeris susti programa SearCia (9 skola samcxe-javaxeTSi, 3<br />

skola qvemo qarTlSi). skolebi aRniSnuli programis SerCevisas daefuZnen<br />

arsebul sakadro resursebs da arsebuli resursebis pirobebSi maT swored<br />

saxelmwifo enis mxardaWeris susti programa dagegmes, rac, zemoT ganxiluli<br />

faqtorebis gaTvaliswinebiT, Znelad savaraudoa, rom efeqturi aRmoCndes.<br />

saqarTvelos konteqstSi sainteresoa „tranzituli“ bilingvuri ganaTlebis<br />

programis analizi. Seswavlili 26 skolidan tranzituli modeli 3-ma skolam<br />

airCia (samive skola qvemo qarTlSi, arcerTi skola samcxe-javaxeTSi). tranzituli<br />

bilingvuri ganaTlebis programebi gulisxmobs, rom swavlebis sawyis etapze<br />

moswavleebi sagnebs swavloben mSobliur enaze, raTa ar moxdes maTi akademiuri<br />

CamorCena, xolo Semdgom TandaTan gadadian saxelmwifo enaze swavlebis modelze<br />

94

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!