Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...

sözleşmenin işveren tarafından haksız fesihle sona erdiği kabul
edilmişti (Y9HD., 22.10.1998, 12387/15078, Tekstil Đşveren D., Ocak
1999, 20 ve kararı olumlu bulan Süzek'in görüşü için bak.
Değerlendirme 1998, 80-81).
Đşçinin eski işyerinde çalışma yönünde bir arzusu veya talebi
tespit edilemediği takdirde, sözleşmenin işe devam etmeme suretiyle
ĐşK. md. 16/II e uyarınca işçi tarafından feshedildiğinin kabulü, fesih
iradesinin açık olabileceği gibi zımni de olabileceği esası ile
uyumludur. Bu noktada Yüksek Mahkemenin kararı isabetlidir. Ancak
aksi olasılıkta, yani işçinin eski işyeri veya işinde çalışma yönünde
arzusunun tespit edilebilmesi olasılığında işverence yapılan fesih
esas alınarak haksız feshin hukuki sonuçları uygulanmalıdır. Teknik
hukuki nitelendirme dışında sözleşmenin hangi tarafça feshedildiği,
özellikle olaydaki gibi işverenin haksız feshinin cezai şarta bağlandığı
durumlarda önem taşımaktadır.
Kararda iş güvencesi tazminatına hak kazanma koşulları ve
içeriği hakkında herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak salt
işverence yapılan fesihlere ilişkin olarak kararlaştırılması
varsayımında mahkemece talebin reddi yerindedir.
Y9HD'nin 30.10. 2001 tarih, 10905/16708 sayılı kararına konu
olayda (ĐBD., C. 76, S. 1, 2002, 266) davacı işçi uzun yıllar tır şoförü
olarak yurt dışı taşıma işinde çalıştırılmış, ancak işverence yedek
şoför olarak çalışması istenince prim alacağına hak
kazanamayacağından bu görevi kabul etmeyerek işyerinden
ayrılmıştır. Yüksek Mahkeme davacı işçinin işyerinden ayrılmasının
ĐşK. md. 16/II-d. maddesi uyarınca haklı fesih şeklinde
değerlendirilmesi gerektiği ve ihbar tazminatına hak kazanılamayacağını
hükme bağlamıştır. ĐşK.md. 16/II d' ye göre; "
Đşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya iş sözleşmesi
şartları gereğince hesap edilmez ve ödenmezse" işçi hizmet
sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. Yargıtayın kararı sonuç
bakımından isabetli olmakla birlikte kanımca fesih nedeni olarak ĐşK.
md. 16/II d yerine 16/II e'ye dayanılması yerinde olacaktır. Zira
olaydaki ücret azaltımı yaptığı işin fiilen değiştirilmesi sonucu ortaya
çıkmakta olup, işçinin mahrum kaldığı prim ödemesi daha önce ifa
ettiği uzun yol tır şoförlüğünün sonucudur. Đş aynı kaldığı halde
ücretin düşürülmesi sözkonusu değildir.
Y9HD'nin iş şartlarında esaslı değişiklik konusunda bir diğer kararında
(28.03.2001, 1470/5087, Tüba/Mevzuatbank-Pro), işyerinde konfeksiyon
bölümünde çalışan bayan işçinin paketleme bölümüne verilme-
100