Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...

olduğu rücu hakkı ile birlikte, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası başlığı
altında incelemeyi uygun bulduk.
1. Bağ-Kur Kanunu Uygulaması
a) Rücuan tazminat-finansal kiralama şirketinin sorumluluğu
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 31.1.2001 tarihli kararına
(E.2000/10-1789, K.2001/6, YKD. Temmuz 2001, 976-982) ilişkin
uyuşmazlık finansal kiralama sözleşmesine konu olan aracın Bağ-Kur sigortalısına
verdiği zararın Kurum tarafından karşılanmasından sonra
yapılan yardımların rücu yoluyla finansal kiralama şirketinden istenip istenemeyeceği
noktasında toplanmaktadır. Yargıtay 10. Hukuk Dairesi,
Bağ-Kur Kanununun 63. maddesine göre, finansal kiralamaya konu aracın
mülkiyetinin kiracıya geçmemiş olması durumunda şirketin araç maliki
sıfatıyla sorumlu olacağı sonucuna varmıştır (Y10HD., 24.2.2000, E.1120,
K.1365). Buna karşılık Yargıtay Hukuk Genel Kurulu ise, Bağ-Kur
Kanununun 63. maddesi ile Karayolları Trafik Kanununun (KTK) 3. ve 85.
maddelerinin ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu (FKK) hükümlerinin
özüyle ve sözüyle birlikte değerlendirilmesi gerektiğinden söz
ederek farklı bir yorumla Finansal Kiralama şirketinin kaza nedeniyle sorumlu
tutulamayacağına karar vermiştir.
Hukuk Genel Kurulu kararında yer alan görüşler şöylece özetlenebilir.
Öncelikle işleten kavramının tanımlandığı KTK.3 uyarınca, aracı uzun süre
kiralayanlar ile başkasına ait aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait
olmak üzere işleten ve araç üzerinde fiili tasarrufta bulunanlar işleten
sayılır. Aynı yasanın 85. maddesine göre de motorlu aracın işletilmesinden
doğan zararlardan işleten sorumlu tutulmuştur. Öte yandan konunun
"...3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu çerçevesinde değerlendirme
zorunluluğu gözden kaçırılmamalıdır. Anılan Yasanın (1) maddesinde de
açıkça vurgulandığı üzere finansal kiralama ile ihtiyacı olana kredi vermek
suretiyle değil bir üçüncü kişiden kiracının seçtiği nesneyi satın almak ve
kullanana bedel karşılığında kiracıya devretmek biçiminde oluşacağı ve
böylece kiracı normal kira akdindeki yükümlülükler dışında adeta bir
malikin statü ve yetkileriyle donatılması amaçlanmıştır. Her ne kadar 9 ve
17 maddelerde; Finansal Kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayan
şirkete ait olduğu belirtilmişse de her iki maddenin gerekçesinde görüldüğü
üzere Finansal Kiralama Konusu nesnenin mülkiyetinin kiralayan şirkete
bırakılmasındaki amacın kira bedellerine karşı bir teminat niteliği
taşıdığının kabulü gerekir." Hukuk Genel Kuruluna göre, finansal kiralama
konusu malın kimin mülkiyetinde olduğu, malın ekonomik tahsis amacına
göre kimin fiili hakimiyetinde bulunduğu ve tüm bakım ve onarımın kime
ait olduğu olguları dikkate alınarak yorumlanmalıdır. Finansal kiralamada