Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...

Yarg.10.HD.nin 22.10.2001 t., 7490/7119 s. kararına konu olayda,
zorunlu SSK sigortalılığı, isteğe bağlı SSK sigortalılığı, askerlik borçlanması,
zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı içiçe geçmiş durumdadır.
Dava Sosyal Sigortalar Kurumunun bağlamış olduğu yaşlılık aylığını
iptal eden kararının iptal edilip, aylığın yeniden bağlanmasını sağlamak
için açılmıştır. Kararda açıkça belirtildiği gibi zorunlu sigortalılıkla isteğe
bağlı sigortalılık çatışırsa zorunlu sigortalılığa öncelik verilecektir. Bu kural
gerek 506/ m.85'de gerekse 1479/m.79 da yer almaktadır. 506 s.K.un
85,A,a hükmüne göre isteğe bağlı sigortalı olabilmek için diğer koşullar
yanında herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olarak çalışmamak
ve buralardan kendi çalışmalarından dolayı aylık almamak gerekmektedir.
Aynı kural benzer biçimde 1479 s. K.un 79. maddesinde tekrarlanmıştır.
Đsteğe bağlı Bağ-Kur sigortalısı olabilmek için de zorunlu Bağ-Kur
sigortalısı olmamak ve başka bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olarak
çalışmamak ve buralardan aylık veya gelir almamak gerekmektedir.
Olayda ise zorunlu Bağ-Kur sigortalılığının bir kısmı ile isteğe bağlı
SSK sigortalılığı çatışmaktadır. Yapılacak iş çatışan kısmı düştükten
sonra gereken hesaplamaları yapmak, yaşlılık aylığına hak kazanılıp kazanılmadığını
saptamaktır. 10.HD. olayda gerekli incelemeler ve ayıklamalar
yapılmadan karar verildiği için kararı bozmuştur. Ayıklamalar sonunda
kalan süreler ve primler, icabında 2829 s.K.a göre yapılacak birleştirmelerden
sonra, aylık bağlanmasına yetiyorsa yaşlılık aylığı talebi
kabul edilecektir. Olayda isteğe bağlı sigortalı olunan dönem 1.10.1989-
28.2.1991'dir. zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı ise 24.4.1982- 30.6.1990 dönemidir.
Görüldüğü gibi isteğe bağlı sigortalılıkla zorunlu sigortalılığın
çatışan bölümü 8 ay 29 gün tutmaktadır. Bu süre düşülünce kalan 8 ay
2 günlük sigortalılık süresinin de diğer sürelere ilavesi gerekmektedir.
Böylece davacının 17 yıl 6 ay zorunlu SSK sigortalılığından, 8 yıl 2 ay 10
günü zorunlu Bağ-Kur sigortalılığından, 8 ay 2 gün de isteğe bağlı sigortalılıktan
olmak üzere toplam 26yıl 4 ay 12 gün sigortalılık süresi olmaktadır.
Prim ve yaş koşulu da tamamlanmışsa yaşlılık aylığı bağlanacaktır.
Bu araştırmalar yapılmadığından, eksik inceleme nedeniyle karar bozulmuştur.
— Yarg.21.HD.15.3.2001 t., 1342/1898 s. kararında da zorunlu Bağ-
Kur sigortalılığı yanında isteğe bağlı SSK sigortalılığı söz konusudur. Ancak
davada bu konular tartışılmamış, davaya Bağ-Kur yanında Sosyal Sigortalar
Kurumunun da dahil edilmesi gerekliğine işaret edilerek mahkeme
kararı bozulmuştur. Kararda isteğe bağlı SSK sigortalılığından söz
edilmektedir. Ancak bunun için 506 s. K.a göre tescil edilmiş olmak gerekmektedir.
Bağ-Kur'a yapılmış olan tescilin 85. maddenin aradığı tesci-