Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...

zorunlu sigortalılığına son verdikten sonra isteğe bağlı sigortalılığını devam
ettirmek için Bağ-Kur'a yazılı olarak başvurmamakla beraber sürekli
ve düzenli olarak isteğe bağlı sigorta primlerini ödemeye devam etmiştir.
Kararda Kurum, isteğe bağlı sigortalılığı kabul etmemiş ise de Dairemiz
kişinin isteğe bağlı sigortalılığının geçerliliğine karar vermiştir. Sayın
Okur kararın isabetli olduğunu ifade etmektedir. Ancak Dairemizin halen
geçerli olan görüşüne göre aradan uzun yıllar geçmiş ve sigortalı geçmişe
yönelik olarak isteğe bağlı sigorta primlerini ödemiş ise geçmişe yönelik
olarak isteğe bağlı sigortalılığı kabul etmemektedir.
Ücretsiz çalışan kimselerin-diğer koşullar oluşmuşsa-sigortalı sayılabilip
sayılamayacakları çok önemli bir sorundur. 10. Hukuk Dairesi ücretsiz
çalışan kimselerin de sigortalı sayılabilecekleri görüşündedir. Yasal
dayanağı da Sosyal Sigortalar Kanunu madde 3-1-B, Sosyal Sigortalar
Kanunu madde 6 ve madde 78'dir. Zira 78. maddede ücretsiz çalışan sigortalılardan
hangi şartlarla prim alınacağı hükme bağlanmıştır. Örneğin,
bir rahibe ücret almaksızın bağımlılık unsurlarını oluşturacak biçimde
ücretsiz olarak kilisede çalışmışsa sigortalı sayılabilmeledir.
10. Hukuk Dairesi, sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış olsun olmasın
yurt dışında çalışanlar veya çalışmayanlar Türkiye'de isteğe bağlı sigortalı
olabilecekleri görüşündedir. Sanıyorum 21. Hukuk Dairesi sosyal güvenlik
sözleşmesi yapılan ülkelerde çalışanların Türkiye'de isteğe bağlı sigortalı
olamayacakları görüşündedir.
Yurt dışında çalışanların sigortalılık başlangıcının nasıl hesap edileceğine
ilişkin kararların irdelenmesine gelince, bilindiği gibi 3201 Sayılı
Yasanın 5. maddesinde yurt dışında çalışıp da bu hizmetleri borçlananların
sigortalılık başlangıcının nasıl hesapanacağına ilişkin olarak 506
Sayılı Yasanın 108. maddesinden ayrı özel bir hüküm getirilmiştir. Bu
maddeye göre yurt dışında ilk defa sigortalı olarak çalışılan tarih sigortalılık
başlangıcına esas alınmamaktadır. Sigortalılık başlangıcı borcun
ödendiği tarihten borçlanılan süre kadar geriye götürülmek suretiyle hesap
edilmektedir. 10. Hukuk Dairesinin yıllar yılı görüşü aynı doğrultuda
uygulanmasına karşın hem Hukuk Genel Kurulu hem de 21. Hukuk Dairesi
aksini kabul etmiş 10. Hukuk Dairesi'de yerleşmiş görüşünden oyçokluğu
ile dönerek Hukuk Genel Kurulu ve 21. Hukuk Dairesi görüşünü
benimsemiştir. Bize göre aykırı görüş anılan 5. maddenin hem lafzına
hem de amacına aykırı olup yeni bir hüküm niteliğindedir. Oysa yargının
yeni hüküm koymak gibi bir yetkisi bulunmamaktadır. Sosyal güvenlik
sözleşmesinin 29. maddesi diğer maddeleriyle yorumlandığı taktirde dahi
yurt dışında çalışılan ilk gün sigortalılık başlangıç sayılamaz. Şayet sigortalıya
sosyal güvenlik sözleşmesi bir bütün olarak uygulanacaksa kısmi