Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...

16/II e uyarınca feshetmiştir. Yüksek mahkeme bu sonuca varırken, işçinin
ihbar tazminatı talebinde bulunamayacağını, ancak kıdem tazminatına
hak kazanacağını bildirmektedir ki, Sayın Süzek'de bu görüşü
haklı olarak paylaşmaktadır. Görüşümüze göre iki nokta üzerinde daha
durulabilir. Đşverenin işçiyi, iki ay üst üste işe çağırmamasının, hizmet
akdinin feshettiği yolunda kesin bir iradenin varlığını ortaya koyup koymadığına
bakılmalıdır. Üçüncü bir durum, işveren işçiyi aylık zaman dilimine
göre çağırdığında, ona en az ne kadar süreyle iş vereceğidir. Bu
hususta kanuni düzenlemeye ihtiyaç bulunduğu konusunda bir kuşku
yoktur. Çağrıldığında belirli süre için işçiyi çalıştırmak yükümlülüğü olan
işveren, o süre içinde çalıştırılsın veya çalıştırılmasın işçiye ücretini ödemesi
gereklidir. Olayımızda, bu hususta açıkça taraflar arasında ne yolda
bir düzenleme getirildiği pek anlaşılmamaktadır. Kanuni boşluğa rağmen,
taraflarca başka bir düzenleme getirilmediği halde işçinin çağrıldığı aylık
dilimlerde ne kadar çalıştırıldığına bakılıp, bunlar arasında farklılık halinde
son bir yıllık süre içindeki ortalama ayda çalıştırıldığı süre bulunarak,
işveren işçiyi çalıştırmasa dahi belirtilen süreye ilişkin işçinin ücret
talep hakkının doğmuş olacağının kabulü gereklidir.
Ödünç iş ilişkisinde varılan sonuçta bir anlaşma olduğunu düşünüyorum.
Çünkü Sayın Kılıçoğlu'nun açıklamasına göre ödünç iş ilişkisinde
ödünç veren işveren, kural olarak ücret, bütün yan ödemelerden sorumludur.
Ancak işçinin rızası alınmak kaydıyla bunu ödünç alan işverenin
yüklenmesi mümkündür. Elimizde buna dair bir kaynak da bulunduğuna
göre, yapılan uygulama tamamen hukuka uygundur diyebiliriz.
Özel okuldaki öğretmenin ikramiye alacağına gelince, hem Yargıtay'-
dan hem sayın Süzek'ten biraz farklı düşünüyorum. Bir defa Türk hukukunda
(gerek doktrinde, gerek yargı kararlarında) Almanya ve diğer ülkelerde
yerleşmiş ilkeler aynen benimsendi. Bizde de işveren işçisine bir
menfaat sağladığında, eğer bu menfaat aynı şartlarla en az 3 kez tekrarlanmışsa
o menfaat hizmet akdiyle kabul edilmiş bir çalışma şartına dönüşür.
Şu halde; işveren bundan sonra o şartı yerine getirmek yükümlülüğü
altındadır. Đşverenin bunu ödememesi halinde zaten tersine bir iş
şartının oluşması mümkün değildir. Sayın Süzek bunu başka türlü bir
gerekçeyle savundu. Bize göre mümkün değil zira çalışma şartı olarak ikramiye
ödeme yükümlülüğü var. Bunun karşısında zamanında ödenmediği
takdirde tabii ki işçinin Đş Kanunu 16/II e'ye göre fesih hakkı doğar.
Ama işsizlik sorunu karşısında işçi fesih hakkını kullanmadığı için, o
hakkından feragat ettiği veya yeni bir çalışma şartıyla tarafların anlaşarak,
onu değiştirdikleri gibi bir yoruma gitmenin mümkün olmadığı kanısındayım.
Beş yıllık zaman aşımı var. Đşçiye ikramiyesi ödenmediği
takdirde kendisi hizmet akdini fesih yoluna gitmez ama pekala 5 yıllık