Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...

anlatımla iki yevmiyeye daha hak kazanır. Böylece çalışan Pazar günü
için üç yevmiye ödenmesi söz konusu olmaktadır. Pazar günü çalışan işyerinde
hafta içinde bir gün izin verilmiş ise, artık çalışan Pazar günü için
iki yevmiye ödenmesi düşünülemez".
Gerçekten Hafta Tatili Kanunu hükümlerine uygun olarak hafta tatilinden
istisna edilen bir işyerinde Pazar günleri çalışıp hafta tatilini haftanın
diğer bir gününde yapan işçiye, Pazar günü çalışması için sadece
bir gündelik tutarında ücret ödenmesi gerekir. Pazar günü çalışan işçinin,
hafta arasında tatil yapması belirlenen gün o işçi yönünden "hafta tatili"
niteliğini kazanır ve bu husustaki hükümlere tabi olur. Olayda hafta
arasında tatil verildiğine, diğer deyimle işçi "hafta tatilinde" çalışmadığına
göre 9. Hukuk Dairesi tarafından da haklı olarak kabul edildiği gibi toplu
iş sözleşmesi uyarınca üç yevmiyeye hak kazanamaz.
3. Yıllık Ücretli Đzin
a) Yıllık ücretli izin konusunda tespit davasının açılması
Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 2001 yılı içinde verdiği bir kararda
(12.2.2001, 1358/2090, Kılıçoğlu, 1329) şu ifadelere yer verilmiştir:
"Hizmet akti devam eden davacı kendisine mevsimlik veya geçici işçi olduğu
gerekçesi ile izin hakkı verilmediğini oysa işin sürekli iş olduğunu,
izin hakkı bulunduğunu belirterek işin sürekli iş ve izin hakkı bulunduğunun
tespitini talep etmiştir. Mahkemece eda davası açılabilecekken
tesbit davası açılamayacağı gerekçesiyle istem reddedilmiştir...yasanın 56.
maddesine göre hizmet akti feshedildiğinde kullanılmayan ücretli izin
hakkı, aktin sona erdiği tarihteki ücret üzerinden işçiye ödenir. Başka bir
anlatımla hizmet akti devam ettiği sürece kullanılmayan izin günlerine
karşılık ücretli izin alacağı istenemez. Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun
7.7.1965 tarih ve 5/5 sayılı içtihadı birleştirme kararında da belirtildiği
gibi 'tesbit davası, eda davasının öncüsü durumundadır. Henüz şartları
tamam olmadığı için açılamayan eda davası için ilerdeki hukuki ilişkisinin
belli edilmesi bakımından kesin delil olarak kullanılmak üzere tesbit
davası açılabilir'. Somut olayda hizmet akti devam eden davacı işçi eda
davası olan yıllık ücretli izin alacağı davasını açamayacağına göre yaptığı
işin sürekli veya mesvimlik iş olup olmadığının tesbitinde davacının hukuki
yararı vardır. Zira somut olayda eda davasını açabilecek durumda
değildir".
Gerçekten, Đş Kanununun 56. maddesinin 1. fıkrasına göre "Đşçinin
hak kazanıp da kullanamadığı yıllık izin süresi için ücreti, hizmet akdinin
işveren veya işçi tarafından feshedilmesi halinde akdin sona erdiği tarihteki
ücreti üzerinden kendisine ödenir". Bu nedenle Yargıtay kararında da