Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...

ödenen iaşe bedeli ücret sayılamaz, ayrıca olayda zaman ve bağımlılık
unsurları da yoktur.
Sporculuğu meslek edinerek bundan kazanç sağlayan sporcular ile
kulüpleri arasındaki hukuki ilişki hizmet akdi olarak kabul edilmektedir.
(Kurt, Đş Hukuku ve Sosyal Sigorta Mevzuatına Usul ve Esaslar, Đstanbul
2002, 23) Gerçi 1475 s.Đş K.nun 5/9. maddesi Đş K.nunun sporcular
hakkında uygulanmayacağını söylüyorsa da, bu düzenleme onların sigortalı
sayılmasına engel değildir. (Yarg. 10.HD. 24.1.1974, 199/1274,
Akyiğit, Đş Kanunu Şerhi, Ankara 2001, 228). Ancak davaya konu olayda
profesyonel bir çalışma değil, amatör bir çalışma söz konusudur. (lisanslı
koşucu). Kararda da vurgulandığı gibi, ödenen iaşe bedeli ücret sayılamayacağından
(sadece yarışmalar sırasında ödenmektedir, devamlı değildir),
ayrıca olayda zaman açısından süreklilik ve bağımlılık unsurları da
olmadığından (davacı üniversite öğrencisidir,) davacı üniversite öğrencisi
olduğundan konuya bir de 3308 s.Meslek Eğitim K.nun 25. m.2 açısından
ele almak düşünülebilirse de olaydaki çalışmanın staj veya meslek eğitimi
ile ilgisi olmadığından, bu açıdan bu inceleme yapılmamıştır, sonuç
olarak kararda ulaşılan sonuç bizce de isabetlidir.
b) Türk Soylu Yabancının Sigortalılığı
Yarg.10 HD.nin 22.1.2001 t.3613/37 ve 22.1.2001 t, 8477/39 Tüba,
ĐĐÇB, 1329, 23.4.2001,13) kararları hastanede fahri asistan olarak çalışan
Kıbrıs uyruklu iki doktor, 3.12.2001 t,8237/8424 s.olanı ise Üniversite de
öğretim elemanı olarak çalışan bir Azerbeycanlıya ilişkindir.
aa) Davacı Şişli Etfal Hastanesinde, Kıbrıs Uyruklu fahri asistan olarak
çalıştığı 1981-1985 yılları arasında sigortalı çalıştığının tespitini istemiş,
mahkeme talebi reddetmiş, 10 HD.ise, kararı bozmuştur. Dairenin
gerekçeleri şöyle sıralanmaktadır:
— Sigortalı olmak için ücret şart değildir,
— Zaman ve bağımlılık unsurları vardır,
— Zaman zaman ücret de ödenmiştir,
— Đşe giriş bildirgesi verilmiştir,
— 2527 sayılı K.un 5.m. gereğince Türk Soylu Yabancılar da (K.un
yükümlülükleri olan 29.9.1981'den itibaren), Türk Sosyal Güvenlik
mevzuatına tabi olacaklardır.
Yargıtay ve doktrin sigortalılık için ücretin zorunlu olmadığında birleşmiştir.
(Çenberci, Sosyal Sigortalar Kanunu Şerhi, Ankara 1985, 26;
Sözer, Sosyal Sigorta ilişkisi, Đzmir 1991, 36; Güzel/Okur, 91 vd;
Yarg.ĐBK.8.4.1972, 4/6; Yarg. 10 HD. 27.4.1984. 2228/2315) .Kaldı ki
201