Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...

• Davanın yasal dayanağı 1479 s.K.un 24, 25. maddeleridir.
• Maddeler değişik tarihlerde değişikliğe uğradığı için, uyuşmazlığın
ilişkin olduğu dönemdeki kurallar esas alınmalıdır.
• Davacı 1976-1982 arasında zorunlu sigortalıdır, primlerin bir bölümü
1984'de tahsil edilmiştir. 1982-1985 arasında vergi kaydı yoktur,
prim de ödenmemiştir.
• Yasal olarak kapsamda bulunulmayan ve prim de ödenmeyen dönemin
sigortalılığa saydırılması mümkün değildir, karar bozulmalıdır.
Bozma üzerine mahkeme kararında direnmiş ve dosya YHGK.na gelmiştir.
YHGK. na göre:
• Davacı 20.4.1982-23.3.1989 arasında zorunlu Bağ-Kur'lu sayılması
gerektiğinin saptanmasını ve 1.11.1999 itibariyle yaşlılık aylığı
bağlanmasını istemektedir.
• Davacı 1.4.1972'de Bağ-Kur'a kaydını yaptırmıştır. Primlerini
20.4.1982 ye kadar ödemiştir. 2654 s.K.la 24.m.de yapılan değişiklikle
Bağ-Kur'a kayıt için ayrıca vergi kaydı da aranmıştır.
• Bu koşul ancak 2654'ün yürürlük tarihi olan 20.4.1982'den sonrası
için aranabilir. Değişiklik önceki sigortalılıklara son veremez, ancak
sonrası için yeni girecekler açısından yeni düzenlemeler uygulamaz. Aksi
halde kazanılmış haklar ortadan kaldırılmış olur. Kaldı ki 2654 vergi
kaydı olmayanları tümüyle dışlamamakta, bunlardan vergiden muaf
olanları da (h bendi) kapsamında tutmaktadır.
• Bu koşullara sahip olan davacının 20.4.1982-23.3.1985 arasında
da zorunlu Bağ-Kur'lu olduğu kabul edilmelidir, direnme kararı
onanmalıdır.
• Ancak yaşlılık aylığının prim koşulunun araştırılmamış olması açısından
dosya özel daireye gönderilmiştir.
Görüldüğü gibi YHGK'nun tespitleri Yarg. 10HD.nin 13.12.2001,
8558/8899 kararını değerlendirirken ileri sürdüğümüz görüşlerle uyum
içindedir.
3. Đsteğe Bağlı Bağ-Kur Sigortalılığı
Bağ-Kur'da zorunlu sigortalılık dışında ayrıca "isteğe bağlı sigortalılık"da
düzenlenmiştir. Bu yoldan, herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna
bağlı olmayanlar, ev kadınları, Türkiye'de ikamet eden yabancı uyruklular,
(619 değişikliğinden önce Türk asıllı yabancı uyruklular yararlanabilir.
Đsteğe bağlı sigortalılık Kuruma başvuru ile başlar. Yine başvuru ile
veya bir diğer sosyal güvenlik kurumuna bağlanmakla sona erer. 619 s.
KHK buna bir de ard arda üç ay prim ödememiş olmayı da eklemiş, ayrıca
255