Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...
Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...
Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
aa) Geçici Đşgöremezlik Ödeneği<br />
Yarg.21.HD.10.12.<strong>2001</strong> t., 7902/8459 s.lı kararına (Đşveren, Haziran<br />
2002,15) konu olayda davacı, geçici işgöremezlik ödeneklerinin de prime<br />
esas kazanca dahil edilmesini talep etmiş, mahkeme de talebi kabul etmiştir.<br />
Davacıya uyuşmazlık konusu dönemde istirhatli olduğu için ücret<br />
değil geçici iş göremezlik ödeneği verilmiş, toplu sözleşme gereğince de,<br />
geçici işgöremezlik ödeneği ile ücret arasındaki fark, yardım olarak<br />
ödenmiştir. Yargıtay bu kararında da eski görüşünü sürdürmüş ve işverence<br />
ödenen bu farkın prime tabi tutulmaması gerektiğine karar vermiştir.<br />
Yargıtay "ayni yardım olarak prime tabi olmayacak kazançların, bu<br />
yasa veya sözleşme hükmüne dayanmayan, işverenin atıfeti, niteliğindeki<br />
yardımlardan ibaret olduğu görüşündedir. (Çenberci, 440): Đşveren sigortalıya,<br />
yasadan, toplu sözleşmeden, hizmet akdinden doğan bir hakkını<br />
ödüyorsa, bu bir atıfet sayılamaz, ayni ödeme kabul edilir ve prime tabi<br />
tutulamaz (Güzel/Okur, 154). Yarg.10.HD. 1975 t. bir kararında hastalık<br />
halinde ödenmeyen 2 günlük geçici işgöremezlik ödeneğinin işverence<br />
ödenmesi halinde prime tabi olacağına karar vermiş, 9 HD. Đse 1979 t.<br />
kararında bunlardan gelir vergisi ve sigorta primi kesilemeyeceğine karar<br />
vermiştir. Sayıştay Genel Kurulu ise bu ödemelerden gelir vergisi ve sigorta<br />
primi kesileceğini belirtmektedir (Tuncay, 167; Tuncay, prim dışı<br />
bırakılan kazançların istisna olduğu ve genişletilemeyeceği görüşündedir,<br />
Yargıtay kararları 2000, 196). Kurum da prim dışı kazançları, özellikle<br />
"ayni yardımları" çok dar yorumlamak, prime tabi kazançları olabildiğince<br />
geniş yorumlamak istemektedir: 3.8. 1994 t.li 16.s. Genelgeye göre geçici<br />
işgöremezlik ödeneği alan sigortalılara, istirahatli oldukları sırada işverenlerce<br />
ödenen farklar veya tam ücretlerden prim alınmalıdır. 16-89.ek genelgeye<br />
göre de ayni yardımlar nakden ödeniyorsa prime tabi tutulacaktır.<br />
Daha sonra, Sayıştay'ın nakden ödenen ayakkabı ve elbise dikiş bedelleri<br />
ile YĐBBGK.nun nakden ödenen yemek paralarından prim kesilmeyeceği<br />
kararlarını dikkate alan Kurum, 2.3.1995, 16-104 ek genelgeyle, 16-89<br />
sayılı Genelgedeki aynı yardımların nakden ödenmesi halinde prime tabi<br />
tutulmasına bazı istisnalar getirilmiş ve nakden ödense de ayakkabı,<br />
elbise dikiş ve yemek bedellerinden prim kesilmeyeceğine karar vermiştir.<br />
(ayrıca bkz. Eğitim Notu, 80; Kurt, 250) 21.HD. bu son kararında,<br />
istisnaların kapsamını biraz daha genişletmiş, geçici işgöremezlik ödeneği<br />
ödenen sürelerin primi olmadığı yanında, geçici işgöremezlik ödeneğinden<br />
ve işverenin yardım niteliğinde yaptığı ödemelerden ücret niteliğinde<br />
sayılarak, prim kesilemeyeceğine karar vermiştir. Ayrıca olay açısından<br />
Kurumun geçici işgöremezlik ödeneği ödediği dönemlerde prim de<br />
ödenmemiştir. Prim ödenmeyen dönemlerin, prime esas kazanç<br />
hesabında dikkate alınmayacağı açıktır.<br />
235
Change language