Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...

Y9HD'nin 15.05.2001 tarihli kararına konu olayda (2309/8393, Çimento
Đşveren D., C. 15, S. 4, Temmuz 2001, 38), banka işyerinde
02.09.1977 tarihinden itibaren işçi olarak çalışan işçinin hizmet sözleşmesi
01.08.1988 tarihinde sözleşmeli personel statüsüne geçirilmek suretiyle
feshedilip, kıdem tazminatı ödenmiştir. Davacı sözleşmeli personel
statüsünde çalışmakta iken, bu kez çalıştığı banka Yüksek Planlama Kurulu'nun
kararı ile 20.01.1989 tarihinde bir başka bankaya devrolunmuş
ve işçi devirden sonra 19.10.1999 tarihinde emeklilik nedeniyle hizmet
sözleşmesini feshetmiştir. Davacı kıdem tazminatının sözleşmeli personel
statüsüne geçirilmeden önceki kıdem tazminatı ödenen sürenin dikkate
alınarak ödenmesini talep etmiştir.
Yüksek mahkeme daha önce sözleşmeli personel statüsüne geçirilmek
suretiyle sona eren ve kıdem tazminatı ödenen sürenin kıdem süresinde
dikkate alınamayacağını belirtmiş ve kararda aynı dönem için birden fazla
kıdem tazminatı ödenemeyeceğine ilişkin ĐşK. md. 14/IX'a dayanmıştır.
Kararda davacının işçinin müstahdem kadrosunda işi değişmeksizin bir
çalışması sözkonusu olmakla birlikte, 02.09.1977-01.08.1988 tarihleri
arasındaki hizmet akdi statü değişikliği sonucu feshedildiği için kıdem
tazminatının ödendiği, hizmet akdi feshedilmeksizin "kıdem tazminatı" adı
altında yapılan ödemelerin dairece "avans" olarak nitelendirildiği ve kıdem
tazminatından mahsubu yoluna gidildiği belirtildikten sonra, 01.08.1988
tarihli ibraname ile hizmet akdinin feshi sonucu kıdem tazminatının
ödenmesini müteakiben davacının başlayan sözleşmeli personellik
döneminin işyerinin devri ile hizmet akdine dönüştüğü. sözleşmeli
personel ilişkisinin ileride hizmet akdine dönüşeceği işveren tarafından
öngörülemeyeceğine göre, davacıya 01.08.1988 tarihi itibariyle kıdem
tazminatı ödenmesinin hakkın suistimali olarak kabul edilemeyeceği yolunda
karar verilmiştir.Somut olayın özellikleri değerlendirildiğinde işçiye
önceki çalışma ilişkisinin bitiminde yapılan ödemenin daha az kıdem
tazminatı ödenmesi amacını taşımadığı açık olup, daha önceki sürenin
kıdem tazminatının hesabında dikkate alınamayacağına ilişkin Yargıtayın
kararı isabetlidir.
3. Kısmi Süreli Hizmet Sözleşmesinde Kıdemin Belirlenmesi
Kısmi süreli çalışma ilişkisi konusunda özel bir yasal düzenleme bulunmayan
hukukumuzda doğrudan doğruya tam süre çalışmaya uygun
olanlar dışındaki yasal hükümlerin ve Đş Hukuku kurallarının tümüyle
kısmi süreli çalışma ilişkilerine de uygulanması doktrinde benimsenen
görüşü oluşturmaktadır (S. Süzek, Đş Akdinin Türleri, Mercek Dergisi, Nisan
2001, 26; N.Çelik, Kısmi Süreli Çalışmada Đşçinin Kıdeminin Hesabı,
Kamu-Đş Cilt 6, Sayı 4, 2002). ĐşK. md. 14/I'de tam gün veya kısmi süreli
138