Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...

gorta kurumuna, ülkeye hiçbir külfet getirmiyor. Bilakis bu kişiler ülkeye
döviz sağlıyor.
Buna karşılık, aylık tahsis talebi bakımından yurda kesin dönüş koşulu
aranarak bir ayrıma gidilmesi mümkün. Burada eşitliğe aykırı bir
durum görmüyorum. Anayasanın 65. maddesindeki sınıra dayanılabilir.
Ancak, yurda kesin dönüş yapılarak aylık bir kez bağlandıktan sonra,
tekrar yurt dışına çıkan işçiler bakımından, gittikleri ülkede çalışmaya
başladıklarında aylıklarının kesilmesi isabetli değil. Çünkü, bu işçilerle,
yani borçlanma suretiyle yaşlılık aylığı almaya hak kazanan ve emekli
statüsüne sokulan işçilerle, sadece Türkiye'deki çalışmaları dolayısıyla
aynı emeklilik statüsüne sokulan işçiler arasında bir ayrım yapılıyor. Sadece
Türkiye'deki çalışmaları dolayısıyla yaşlılık aylığı bağlananlar yurt
dışına gittiklerinde aylıkları kesilmiyor. Fakat, Türkiye'deki çalışmaları ile
yurt dışındaki çalışmalarını birleştirip yaşlılık aylığına hak kazanan ve
diğerleriyle aynı emeklilik statüsüne sokulan işçilerin yaşlılık aylıkları,
yurt dışına gidip çalışmaya başladıkları takdirde kesiliyor. Bu da eşitlik
ilkesine aykırı.
Şu halde, 3201 sayılı Kanunun 3. maddesinde yer alan ve borçlanma
işlemi bakımından yurda kesin dönüş koşulu öngören hüküm Anayasaya
aykırı. Aynı yasanın 6. maddesindeki, tahsis talebi yönünden yurda kesin
dönüş koşulu getiren hüküm ise, Anayasaya aykırı değil. Buna karşılık,
bir kez aylık bağlandıktan sonra, yurt dışına giden işçinin aylığının kesilmesi
ve ancak tekrar yurda dönüş yaptığında aylığının bağlanmasına
ilişkin koşul da Anayasaya aykırıdır.
Đnciser Alptekin Hanımefendi iş kazası kavramına ilişkin bir soru sordular.
Ben bu konuyu açıkladığımı düşünüyorum. Đki farklı iş kazası kavramından
bahsettim. Biri işverenin sorumluluğu yönünden, diğeri de
sosyal sigortalar hukuku yönünden. Tabiî ki, işverenin sorumluluğu yönünden
iş kazası kavramından söz edebilmek için, kaza ile zarar arasında
bir illiyet bağı aradığımız gibi, işyerinde yürütülmekte olan işle kaza arasında
da bir illiyet bağı arıyoruz. Bu sadece işverenin sorumluluğu yönünden
aranıyor. Fakat bunun dışında, sosyal sigortalar hukukunun
amacı gereği, bu alanda daha çok kişinin sosyal sigorta haklarından yararlandırılabilmesi
için, daha geniş bir çerçeve çizilmiş. Artık kaza ile işyerinde
yürütülmekte olan iş arasında illiyet bağı bulunması işçinin işyerinde
bulunduğu sırada meydana gelen kazalar bakımından aranmamış.
Bunu ifade etmek isterim.
Osman Beyefendi, tahsis talebi yapılıp, yaşlılık aylığı bağlanmadan
önce sosyal güvenlik destek primi ödenerek çalışma durumunda uygulamada
yaşlılık aylığının kesildiğini söyledi. Đyi bir haber vereyim; Sosyal