Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...

giderken yüksekten düşerek ölmüştür. 10. Hukuk Dairesi arada illiyet
bağının bulunmaması nedeniyle bu kazayı iş kazası saymamıştır. Gerçekten
bir kazanın iş kazası sayılabilmesi için illiyet bağının gerçekleşmesi
gerekir. Zira kaza, sigortalının işverenin buyruğunda ve denetiminde olmayan
bir zamanda meydana geldiği için anılan Kanunun 11. maddesinde
öngörülen koşullar oluşmamıştır. O nedenle kararımız doğrudur.
2926 Sayılı Yasanın 47. maddesi ile ilgili kararlarımız hakkında görüşlerimi
arz etmek istiyorum. 10. Hukuk Dairesi daha önceki yıllarda
Bağ-Kur'un anılan maddeden doğan rücu hakkının halefiyete dayandığı
görüşünde iken yaklaşık 2-3 sene önce görüşünden dönmüş ve Bağ-Kur-
'un rücu hakkının Kanundan doğan bağımsız bir hak olduğu dolayısıyla
katsayı artışı nedeniyle aylıklarda meydana gelen artışların peşin değerlerinin
istenemeyeceği sonucuna varmıştır ki bu görüşümüzde isabetlidir.
Kurumun Sosyal Sigortalar Kanununun 26. maddesinden doğan rücu
hakkının hukuksal temelinin ne olduğu konusunda özellikle öğretide
görüş birliği yoktur. Ne ki öğretideki baskın görüş, bu maddeden
kaynaklanan rücu hakkının hukuksal temelinin halefiyet değil Kanundan
doğan bağımsız bir hak olduğu yönündedir. Oysa Yargıtayımız, bu hakkın
halefiyet ilkesine dayandığı, Kurumun, sigortalının ve hak sahiplerinin işverenden
isteyebileceği tazminat miktarına kadar (=tavan) talepte bulunabileceği,
dolayısıyla ileriki yıllarda katsayı artışlarından dolayı gelirlerde
meydana gelen artışların peşin değerinin işverenden ve üçüncü kişiden
isteyebileceği görüşündedir. Bu uygulama özellikle işveren ve hukukçular
arasında yoğun bir şekilde eleştiriye tabi tutulmuştur. Zira aynı iş kazası
nedeniyle tazmin sorumluları aleyhine yerine göre 7-8 defa rücu davaları
açılmaktadır. Biz Yargıtay'ımızın bu konudaki görüşüne katılmıyoruz.
Kurumun rücu hakkının halefiyete dayandığı ve gelir artışlarının
istenebileceğine dair 1994 tarihli Yargıtay Đçtihadı Birleştirme Büyük Genel
Kurulu Kararına karşı oy yazısı yazmış bulunuyoruz ve öğretideki,
Kanundan doğan bağımsız rücu hakkı ve artışların istenemeyeceği doğrultusundaki
baskın görüşe katılıyoruz. Kaldı ki 26. maddeyle ilgili olarak
açılan iptal davasında Anayasa Mahkemesi artışların istenemeyeceğine
karar vermiş olmasına karşın Yargıtay bu karara itibar etmemektedir.
Oysa Anayasa Mahkemesi kararı herkesi ve tüm mahkemeleri bağlar.
Kurumun Sosyal Sigortalar Kanununun 9 ve 10. maddesinden doğan
rücu hakkının hukuksal temelinin ne olduğu meselesine gelince; Yargıtay'ımızda,
bu maddelerden doğan rücu hakkının halefiyete dayanmadığı
konusunda görüş birliği vardır. Ne ki Yargıtay yaklaşık 19 yıl süre ile Kurumun
anılan maddelere göre, sonsuza kadar rücu hakkına sahip olduğuna
karar vermiştir. Meseleyi bir örnekle açıklamak gerekirse, işverenin