Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...

ağlanmak söz konusu olabilecektir. Gerek 657 s. Devlet Memurları
Kanununun, memurun başka işte çalışmasına izin vermemesi (m.28)
gerekse 5434 s.T.C. Emekli Sandığı Kanunun 12/son. maddesinde
iştirakçilerin TCES.ile ilgililendirileceklerini ve bunlar hakkında iş ve sigorta
kanunlarının uygulanmayacağını bildirmesi ve bu doğrultudaki
yargı kararları, çatışmanın daha çok SSKurumu ile Bağ-Kur arasında
çıkmasına yol açmıştır. (Karaman, 90) Bu konuda bir de terim üzerinde
durmak istiyoruz. Bazı yazarlar "çakışan" (Sözer, Yargıtay Kararları,
1998,256; Güzel, Yargıtay Kararları 1999,320;Tuncay, Yargıtay Kararları
2000,225) terimini kullanmakla birlikte, gerek yargı kararları gerekse yazarların
çoğu "çatışan" terimini tercih etmektedir. Sözlük anlamı olarak
"çatışan sigortalılık" bize daha uygun gelmektedir. Zira çatışmada bir
uyumsuzluk, çakışmada ise bir örtüşme, uyum vardır. burada ise örtüşme
değil, birini tercih etmek gerekmektedir. (Türkçe Sözlük, 1992,
271, 283). Alternatif terim olarak "öncelikli sigortalılık" veya "çifte sigortalılık"
(Centel, Yargıtay 1996, 271) terimleri de kullanılabilir.
a) Bağ-Kur Sigortalılığı SSK Sigortalılığı (1479x506)
— Yarg.10.HD.10.5.2001, 3143/3656 s.lı kararında, Bağ-Kur tahakkuk
ettiği prim alacağına itiraz eden davalının itirazının kaldırılması için
dava açmış, mahkeme davayı reddetmiş, 10.HD.ise mahkeme kararını
bozmuştur.
Olayda davalı Şeker Fabrikasında mevsimlik işçi olarak ve hizmet
akdiyle çalışmakta, hizmet akdinin askıda olduğu dönemlerde de bağımsız
çalışmasını yürütmektedir. Bağ-Kur 15.6.1995 itibariyle götürü vergi
kaydından dolayı davalıyı zorunlu Bağ-Kur'lu saymış, 15.6.1995 ile bağımsız
işini kapattığı 3.12.1998 dönemi için prim ve gecikme zammı tahakkuk
ettirmiştir.
10 HD. Burada eski kararlardan farklı olarak mutlak bir sonuca gitmek
istememiştir. Eski kararlarda önceleri önce başlayan sigortalılığa öncelik
veriliyordu (bkz. Sözer, Yargıtay Kararları 1991,173) Sonraki kararlarda
da bu kıstas tek başına yetersiz bulunmuş, buna ek olarak, temeldeki
çalışma, mali açıdan ağır basan çalışma kıstasları da önerilmiş ve
kullanılmıştır. (Araslı, Yargıtay Kararları 1992, tartışmalar, 189) Daha
sonraki kararlarda da önce başlayan çalışma ile birlikte ağırlıklı çalışma
kıstası da kullanılmaya devam etmiştir. (Arıcı, Yargıtay Kararları 1997;
Güzel, Yargıtay Kararları 1999, 320; Güzel, Zorunlu Bağ-Kur Sigortalılığı,
228; Tuncay, Yargıtay Kararları 2000, 225; Güzel/Okur, 461; Tuncay
429)