Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...

eylemdir. Davalıya ait aracı kullanan Kurum sigortalısı (.........)'nın 3. kişi
durumunda bulunmadığı ve bu nedenle Bağ-Kur sigortalısının kusurundan
ötürü araç sahibi davalının sorumlu tutulamayacağı kabul edilmeli ise de
davalının trafik kazası raporuna göre sürücü belgesi olmayan sigortalıya
araç kullandırdığı, bu suretle sorumluluğunun bulunduğu anlaşılmaktadır."
Tarım Bağ-Kur Kanununun 47. maddesine göre, Kurum üçüncü kişilerin
suç sayılır hareketinden kaynaklanan ihtiyaç üzerine sigortalı ya da
hak sahiplerine yasada öngörülen yardımları yaptığında bu yardımların
tutarını söz konusu üçüncü kişilere rücu eder. Görüldüğü gibi, T Bağ-Kur
K rücu sorumlularının kapsamını Bağ-Kur K'nun 63. maddesinden daha
dar tutmuştur. Zira, Bağ-Kur K'nun 63. maddesinde Kurumun kimlere rücu
edebileceği belirlenirken suç sayılır hareketiyle zarara neden olan üçüncü
kişiler yanında, istihdam edenler, araç sahipleri ve diğer sorumlulardan söz
edilerek, rücu sorumlularının kapsamı genişletilmiştir. Olayımız
bağlamında değerlendirecek olursak, Bağ-Kur K'nun 63. maddesinde
ayrıca araç sahipleri ifadesine yer verilmemiş olsaydı, rücu sorumlusu
olacak üçüncü kişinin belirlenmesinde KTK'nun işleten kavramı esas
alınmak gerekirdi. Söz konusu yasada ise işleten, sadece araç maliki ile
sınırlanmamış, mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışlarda alıcı sıfatıyla sicilde
kayıtlı görülen kişiler veya aracın uzun süreli kiralanması, ariyet ya da
rehin verilmesi durumlarında, kiracı, ariyet veya rehin alanların ve yine,
ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi
kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu
kanıtlanmak koşuluyla bu kimselerin de işleten sayılacağı öngörülmüştür
(m.3). Bağ-Kur K'nun 63. maddesi rücu sorumlusu olarak maliki
ayrıca ifade etmekle, işleten malik dışında bir kişi olsa bile, malikin
sorumluluk kapsamı dışına çıkmasını engellemiş ve işletenle birlikte
sorumluluğunu öngörmüştür. Nitekim, bu nedenle yukarıda incelediğimiz
bir kararda işleten konumunda olmayan finansal kiralama şirketinin sadece
malik sıfatını taşıması dolayısıyla sorumlu olacağı sonucuna varmıştık
(bkz. yuk. I. B. 1. a).
Oysa, T Bağ-Kur K'nun daha sınırlı bir düzenleme getiren 47. maddesi
bağlamında rücu sorumlusu olacak üçüncü kişi ya da kişiler belirlenirken
KTK'nun işleten kavramı dikkate alınmak gerekir. Olayımızda kazaya Bağ-
Kur sigortalısı kendisi neden olduğu için üçüncü kişiden söz edilemez.
Ancak olayı netleştirmek bakımından bir an için kazaya üçüncü kişinin
neden olduğunu farz edersek, haricen satış nedeniyle araç maliki
konumunda kalan kişi işleten konumunda bulunmadığı için bu kişinin
sorumluluğuna gidilemez. Çünkü, her ne kadar aracın mülkiyeti haricen
satış nedeniyle aracı kullanan Bağ-Kur sigortalısına geçmese de, bu kişi,