Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2001 ...

sinin iş şartlarında esaslı surette değişiklik oluşturduğu ve davacının
feshinin haklı nedenle fesih niteliğinde bulunduğu sonucuna varılmıştır.
Kararda gerekçe olarak paketleme bölümünde genelde erkek işçilerin çalıştırıldığı,
oldukça ağır paketlerin taşınması işinin yapıldığı, bayan işçilere
10,5 kg geçmeyen paketler taşıtılmakla birlikte iş koşullarının ağırlaşmasının
sözkonusu olduğu belirtilmiştir. Yargıtayın kararı isabetlidir
c) Çalışma sürelerinin azaltılması – ücretin ödenmemesi
Haklı nedenle feshe ilişkin Y9HD'nin 03.07.2001 tarih, 7333/11242
sayılı kararına konu olayda (Tühis, Kasım 2001, 53 vd.) ekonomik sıkıntı
nedeniyle işyerinde "ücretsiz izin" uygulamasına geçilmiştir.Buna göre
işçiler iki gruba ayrılarak bir hafta birinci grubun çalışması ikinci grubun
ücretsiz izinli sayılması, ertesi hafta ise 2. grubun çalışması ve birinci
grubun ücretsiz izinli sayılması kabul edilmiştir. Uygulama üç-dört ay
sürmüş ancak bu sürenin sonunda davacı işçi hizmet sözleşmesini bu
uygulamayı devam ettiremeyeceğini belirterek feshetmiştir. Đşçi tarafından
yapılan bu feshi müteakiben bu kez işveren sözleşmeyi devamsızlık
gerekçesi ile feshetmiştir. Davacı işçinin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
Bölge Müdürlüğü'ne başvurması üzerine, iş müfettişi raporunda
hernekadar bir hafta çalışma müteakip hafta ücretsiz izne gönderme uygulaması
ve işverenin ibraz ettiği bordrolarda davacı işçinin birer hafta
çalışmama olgusu bulunsa da, her ay tam çalışmış gibi ücretlerin ödendiğinin
tespiti gerekçesi ile davacı işçi tarafından yapılan feshin haksız
fesih olduğu kanaatine varılmıştır.
Davacı işçinin feshi yerel mahkemece haklı fesih niteliğinde kabul
edilerek, ihbar tazminatı talebi reddedilmiş kıdem tazminatı talebi ise hüküm
altına alınmıştır. Kararın temyizi üzerine 9HD, salt ücret bordrolarının
dikkate alınamayacağı burada esasen işyerinde birer haftalık çalışma
düzenini öngören belgenin dikkate alınması gerektiği, davacının üç
dört ay süreyle bu şekilde çalıştıktan sonra maddi sıkıntılar nedeniyle bu
uygulamayı sürdüremeyeceği hususunda işverene ihtarname gönderdiği,
bu bağlamda bordronun gerçeği yansıtmadığı gerekçesi ile haklı nedenle
fesih sonucu kıdem tazminatının ödenmesi gerektiği gerekçesi ile yerel
mahkeme kararını onamıştır.
Ekonomik krizde işçi çıkarmayı önleme amacıyla kullanılan hukuki
vasıtalardan birini çalışma sürelerinin azaltılması oluşturmaktadır. Hizmet
akitlerine veya toplu iş sözleşmelerine önceden konulacak hükümlerle
veya ekonomik krizin başgöstermesi ile işçi ve işveren tarafından
karşılıklı irade ile bu şekilde bir çalışma ilişkisi kabul edilebilir ve esasen
sözleşme ilişkisinin kısmi süreli hizmet sözleşmesine dönüştürüldüğü bu
hallerde işçiye ödenecek ücretin de bu oranda indirimi mümkün ve ge-
101