shkarko - Syri 3

145 Dogana e letërsisë shqipe
Përkundër Nolit, me Lasgush Poradecin ndodhi diç
tjetër: Lasgushi me feksjet, me tiset e grimit të vjeshtës, me
pak diell, me copa të kaltëra të qiellit e të liqenit, u paraqit
fizikisht para Dikasterit politik me sjellje kokoshe e me poezi
hemarfrodite politike. Lasgushi bëri simoni fizike e morale me
poezitë e tija, duke “provuar” të shkruajë poemë për
“hekurudhën e Partisë”, duke folur shumë përçartë: “flliqësi
kërkuan, flliqësi u dhashë”. Krahasuar me dy poetët e parë,
Migjeni “del” poeti - Mefisto në letërsinë shqipe: në të njëjtën
kohë tenton të jetë gjithshka e s’është asgjë; është prift
“blasfemist” por asnjëherë i liruar nga frika e Zotit; bëhet
mësues por dështon sipas natyrës dhe profesionit;
kombëtarisht i padefinuar, i dështuar në planin shëndetësor e
të dashurisë; është i revoltuar kundër çdo gjëje pa qenë i
vetëdijshëm se më së tepërmi është kundër vetvetes.
Psikanaliza ka vërtetuar, aq sa ka arritur të vërtetohet se
revolta s’është kundërshtim njëdimensional. Shpesh, në
kuptimin afirmativ, kur njeriu blasfemon më së shumti, në
mënyrë të teptisshme pikërisht atëherë psikogjuhësisht
gjendet në zonën e tretë. Tjetër është analiza shkencore e
tjetër është blasfemizmi emocional. Migjeni asnjëherë s’ka
qenë indiferent ndaj Jezusë, Kishës, Zotit, edhe pse në librat
shkollorë shpjegohet si antikrisht! “Purgatori i Nolit, parajsa e
Lazrit dhe ferri i Migjenit”, nëse promovohen në katet e
strukturimit të përbashkët hyjnor, do të përkonin vetëm në
dimensionin e armiqësisë kundër Mbretit, e, në asgjë tjetër.
Nëse e pranojmë këtë promovim, atëherë e gjithë arkitektura
e ndërtesës hyjnore do të kthehet me kokë tëposhtë: në katin
e epërm do të vendosej ferri e në podrumet e kësaj arkitekture
do të vendosej parajsa. Noli, në përmbysjen e këtij rruzullimi,
sipas pozicionit që i është caktuar në purgator, s’do ta ndjente
fort këtë rrokullim. Është e natyrshme se Noli mbetet në
armiqësi të përhershme me Mbretin Zog por shenja gjuhësore
e Nolit mbetet kryesisht biblike, pikërisht pse kjo shenjë
gjuhësore ka aftësi të madhe konotative të mallkimit. Sipas