shkarko - Syri 3

59 Fjalia teatrale ballkanike
Pikërisht një muaj pas përfundimit të samitit të të
paangazhuarëve në Beograd, Amerika, sipas kërkësë së
Mareshalit Tito e shpërblei Jugosllavinë me Çmimin me të
lartë të Dinamitit. Në tetor të vitit 1961, një muaj pas samitit të
të paangazhuarve, shrimtarit jugosllav me motive kryesisht
nga Bosna, iu nda Çmimi Nobel. Amerika i blenë protagonistë
e “Urës së Drinës” për tridhjetë e pesë vjet. Tridhjetë e pesë
vjet protagonistët e “Urës së Drinës” pushuan të qetë nënë
sundimin e Titos e të pasuesve të tij. Në vitin 1995, kur në
Jugosllavi u lugatos nacionalmi serb, protagonistët e “Urës së
Drinës” u ngritën, u rebeluan, tek ura e Vishegradit.
Protagonistët e “Urës së Drinës” dolën nga amfora
politikoartistike e Pandorës jugosllave. Përkundër Çmimit
Nobel protagonistë e “Urës së Drinës” të ndarë në serbë,
myslimanë, kroatë e, në çka mos tjetër, e linçojnë Ivo Andriçin
duke e hudhë në valet e Drinës. Pikërisht këta protagonistë e
thejnë shtatoren e Ivo Andriçit, e zhgulin nga bazamenti i urës
për ta hudhë copë – copë në valet e Drinës.
Vetëm dhjetë vjet më parë, në vitin 1985 pushteti
shtetëror jugosllav i përgëdhelë nga politika perëndimore
mendoi se do t’i ndihmojë Amerika për ta uzorpuar Trojën e
mbretit Priam. Fjalia teatrale ballkanike e Jugosllavisë provoi
të bëjë atentat mbi Shlimanin duke e çvendosur Trojen nga
Cukali i Hisarlëkut të Azisë së Vogël për ta vendosur në
fshatin Gabela të Hercegovinës.
Jo rastësisht, jo nga prirja shkencore, meksikani i
llastuar, Garsia Prajs, e lansoi në fjalinë teatrore tezën
linguistikohistorike se Troja e Shlimmanit gjendet në fshatin
Gabela tek delta e Neretves e jo në Turqinë e sotme.
Natyrisht se na tundon pyetja se çka u nevoitej
sllavëve të Ballkanit uzurpimi i emblemes së Trojës kur të
gjithë e dimë se Troja shfaqet në histori njëmijë e katërqind