shkarko - Syri 3

kësaj shenje gjuhësore, protagonistët, filozofikobiblikë të Nolit
që korrespondojnë me figurat politike të kohës, mund të
përcaktohen në trekëndëshin e rreptë letrar me kodifikim
pozitiv dhe negativ.
Përkundër poezive të kompozicionit biblik të Nolit,
poezitë figurative, efemere, të Lasgushit dalin të stërmotivuara
por jo kompozicionale. Andaj nismat studimore për t’i
nivelizuar poezitë e Lasgushit, Nolit e Migjenit, vetëm sipas
një dimensioni të stisur politik, dalin të paqëndrueshme. Ky
qëndrim politik i “studiuesve”, mbase mund të qëndrojë si ide
por s’mund të qëndrojë si realizim kompozicional e tipologjik
në letërsinë shqipe.
Mësuesit e letërsisë shqipe, sipas propagandës,
poezitë e Nolit i interpretonin vetëm si poezi që mohonin,
mallkonin politikën e Mbretit Zog. Këto poezi nuk guxonin të
interpretoheshin më shumë sepse shenji i gjuhës biblike bëhej
i rrezikshëm për t’u shpjeguar sipas gjuhës së Nolit. Poezitë e
Lasgushit i mbuloi pluhuri i përgjumësisë duke ua përngjitur
nofkën shumë konotative politikisht “poet i kullës së fildishtë”.
Mësuesi, studiuesi, lexuesi i letërsisë shqipe, “kullën e
fildishtë” e lexonin si parullë armiqësore. Konotacionin politik
të kësaj nofke e kuptoi mjaftë mirë edhe vet Lazri, i cili bëri një
përpjekje për t’u ringjallur politikisht. Deshi të ringjallet si Lazri
i Biblës. Lazrin e Biblës e ringjalli Jezu ndërsa Lazrin e
Ideologjisë shqiptare s’e ringjallte Partia.
Malësori i Migjenit s’pati nevojë për konvertim
karakteri: sipas Migjenit ky malsor ishte mjaft dinak, i burrëruar
dinakërisht që në kohën e Rozafës, andaj situata e re politike
e gjeti të përpunuar psikomoralisht. Tragjika e Malësorit të
Migjenit është përfolur nëpër tekstet shkollore si tragjikë e
popullit shqiptar, për ta trallisur kokën e secilit se Partia e
Punës së Shqipërisë e nxori shqiptarin njëherë e përgjithmonë
nga klaustrofobia e kokrrës së misrit.
Studiuesit shqiptarë janë përpjekur ta zbërthejnë
gjuhën e Migjenit pa arritur, as sot e kësaj dite të thonë, se cila