shkarko - Syri 3

Arti shtetëror i letërsive të verbëra
HARRESA. Të gjithë shtetasit shqiptar lektisnin, atë natë, të
harrojnë edhe atë pak gjuhë llahtare që u kishte mbetur:
“Po t’i kisha njëqind gjuhë, njëqind gojë dhe zë të
hekurt, të marrët e të gjitha llojeve do t’i numroja lajthitshëm
por s’jam i aftë të gjitha marritë t’ua numroj me emër! 1)
Njëqind gjuhë, njëqind gojë, njëqind zëra, po t’i kishte
shkrimtari shqiptar, atë natë dhjetori të vitit 1981 do të kishte
lektisur për t’i bjerrë. Nga të gjitha përfitimet e gjuhës e
dëshironte vetëm një: “të shpëtojë" brenda harresës.
O JU QË I FRIKËSOHENI DITËS SË PËRGJAKUR TË
DHJETORIT HYNI NË REPUBLIKËN KANIBALE!
“Tek ta s’ka shkencë, s’ka art, s’ka zyrtarë, s’ka
pushtet, s’ka shërbëtorë, s’ka të pasur, s’ka të varfër, s’ka
kontrata, s’ka trashëgimi, s’ka ndarje, s’ka asfarë zejesh, as
aso që bëhen nga kotësia ... u janë të panjohura bile edhe
FJALËT, të cilat shenjojnë rrenën, pabesinë, dyfytyrësinë,
intrigën. Përsosmëria e tyre është ideale, mbase edhe më
shumë se Republika e Platonit” 2)
TË GJITHË E NDJENIN SE NATA E ATIJ DHJETORI
TË VITIT 1981 ISHTE ERËGJAKE; E DININ SE EDHE DITA
DO TË JETË FORT E KUQE NGA GJAKU. TË GJITHË E
NDJENIN SE PERËNDIA E SHQIPËRISË SOCIALISTE
KISHTE ETJE TË MADHE për gjak. TË GJITHË LAKMONIN
T’I HARRONIN FJALËT E ASAJ PAK GJUHE. Republika e
socializmit kanibal, ironikisht aq arkadiane, shqiptarëve u
ofronte trajtimin elementar të kanibalizmit - denoncimin e
ndërsjellë politik: burgun, internimin, punën përmirësuese, e
deri tek dënimet e shumta me vdekje. Dhe del ndonjë
çmendurak e thotë, po edhe mendon, se në Republikën
kanibale të socializmit shqiptar ka pasur gjuhë, letërsi, histori,
mendim! Këto supozime, me vetëdije apo pa të, i thotë ai që i
1 FILOZOFSKA HRESTOMATIJA, Zagreb, 1956, fq. 147
2 FILOZOFSKA HRESTOMATIJA, Zagreb, 1956, fq. 147
324