shkarko - Syri 3

Fausti i Gëtes, një i përkëdhelur nga kristijanizmi
primitiv, i këmben situatat sipas transformacionit figurativ, duke
lozur me ferrin, me parajsën dhe me erotikën. Gëte kishte një
kinseliri politikomorale për këtë transformacion fizik e
shpirtëror të Faustit, ndonëse Dostojevski jetonte në një
ortodoksizëm shumë tragjik për vetë mendimin dhe moralin.
Në të gjitha letërsitë e Lindjes shenjuesi dhe shenji
detyrueshëm duhet të krijojnë kohezionin e fortë sintagmatik,
homogjen, moral, politik, religjioz, patriotik, deri në
shovinizëm. Po ta vendosim midis letërsisë evroperëndimore
dhe letërsisë evrolindore, si shenj nismëtar të letërsisë së
shkruar, “Iliadën” e Homerit, atëherë përkundër klasicizmit
evroperëndimor, shpirti i “Iliumit” ka mbetur më tepër në
letërsinë lindore. Struktura mitologjike mbeti e fortë në Lindje,
e cila e ka prejardhjen nga mikrostruktura e ëndërrës
hakmarrëse.
Në fillim të agut të historisë shpirti i shqetësuar i poetit
u shqua duke u gjetur në fokusin e transit të ritualit për ta bërë
të ndërsjellë komunikimin në mes të njeriut dhe Perëndive
idhnake. Në këtë fillim poeti dhe profeti janë afruar shumë
midis tyre, për të mos thënë se janë shkrirë në një, sepse jo
vetëm i kanë besuar mitit, ritit, ëndërrës, por ata obligohen ta
njëmendësojnë besimin në sovranin qiellor. Poeti dhe profeti,
në gjuhën e tyre i animizuan thellësisht abuzimet e
mundëshme të diellit, të stinëve apo të plleshmërisë së tokës.
Këto abuzime të natyrës mund të ndodhin në çdo kohë, siç
mund të jetë i shpeshtë hidhërimi i njeriut. Për t’u shpëtuar
abuzimeve katastrofale të natyrës së hidhëruar kërkohej flijimi
i njeriut mu në zemrën e ritit, krahas të cilit duhej të vepronte
efekti i shajnisë së fjalës. Bashkëjetesa e sinqertë e transit
dhe e efektit magjik të fjalës e mbijetoi vetveten më së miri në
tekstet parahomeriane. (tekste parahomeriane janë quajtur
krijimet e aedëve anonimë).
Duke hequr idenë suplementare të “patriotizmit” të
Akejve të “Iliadës”, Leonard Cotrell në mënyrë decidive thotë: