shkarko - Syri 3

49 Fjalia teatrale ballkanike
orakullore, është profeci polisemike. Henry Kissinger-i
ndryshe, nga historianët shtetëror të fjalisë autoritare
evropiane, ngec tek ngjarja e njëzet e tetë (28) qershorit (6) të
vitit njëmijë e nëntëqind e katërmbëdhjetë (1914), në
Sarajevë: “Me 28 qershor 1914, Franc Ferninadi, trashigimtari
i fronit të Habsburgëve, e pagoi me kokë nxitimin e Austrisë në
aneksimin e Bosnjë – Hercegovinës me 1908. As mënyra e
vrasjes së tij nuk mundi t’i shpëtonte kombinimit të
jashtëzakonshëm të tragjikës me absurdin, që e
karakterizonte shpërbërjen e Austrisë. Terroristi i ri serb nuk
arriti, në përpjekjen e parë, ta vriste Franc Ferdinandin, duke e
plagosur në vend të tij shoferin e makinës së arkidukës. Mbasi
arriti në rezidencën e guvernatorit dhe i ndëshkoi rëndë
administratorët austriakë për pakujdesinë e tyre, Franc
Ferdinandi, i shoqëruar nga gruaja e tij, vendosi ta vizitonte
viktimën në spital. Shoferi i ri i çiftit mbretëror mori një kthesë
gabim dhe, duke u kthyer mbrapsht, u ndal përballë vrasësit të
dështuar që shtangu, ai po e hiqte dëshprimin me të pirë në
një kafene në buzë të rrugës. Viktimat që fati i solli vet
përpara, herën e dytë nuk i shpëtuan vrasësit”.
Henry Kissinger-i, në pasuesin e dytë, me instiktin e
politikanit të fjalisë biodemokratike amerikane shton: “Ajo që
nisi gati si aksident, u shndërrua në një zjarr të madh të
pashmangshëm si në një tragjedi greke …Por me sa duket,
edhe një takim i mbretërve nuk do ta kishte frenuar Austrinë ta
ndizte fitilin, që tashmë e mbante në dorë pa kujdes Kajzeri”.
Henry Kissinger-i, gjenialisht, i nëpërduar elementët e
fjalisë teatrale ballkanike si: tragjiken, absurdin, fatin,
tragjedinë greke. Ai nuk don ta dijë kryesoren e fjalisë teatrale
ballkanike, të cilën e dinte Kajzeri dhe pushteti austriak.
Kajzeri e dinte, por jo Kissinger-i, se pushteti ballkanik aktron
sundimin jashtë kohës, jashtë hapsirës, jashtë metodologjisë.
Sipas tekes politikoartistike, në ditën e fjalisë teatrale
ballkanike, krejt lehtë, dielli mund ta ngatrrojë rendin e
rrugëtimit; mund të lind në çdo kohë të ditë: në mesditë, në