shkarko - Syri 3

313 Perënditë kishin etje
për këtë grupim “me njëfarë përbashkësie” e vërteton pikërisht
gjuha greke, e cila, edhe pse përkundër vullnetit të saj,
fiktivisht mbeti jashtë sockominizmit, aspak s’u dallua nga
simotrat e saj ballkanike që i përfshiu sockominizmi. Edhe pse
angloamerikanët s’e lejuan Greqinë të hyjë në sistemin
sockomunist veset gjuhësore të greqishtes nuk lëvizën aspak
nga dogma e ortodoksizmit. Në këtë mes, më së shumti është
dëmtuar gjuha shqipe, sepse ajo, nuk e kishte dogmën e
ortodoksizmit, islamizmit, sllavizmit, apo të plymësive të tjera
të Lindjes. Këtë fakt gjuhësor e kanë konfirmuar gjuhëtarët më
seriozë që janë mbështetur në teorinë ilire-shqiptare.
Prapë t’i kthehemi mendimit të fillimit: a mund të
përkthehet tërësisht veprat letrare e një gjuhe ballkanike në
anglisht apo gjermanisht? Në këtë pikë do të mungojë
rezultati, qoftë në identitetin e fjalës, të sintagmës, të kohës
foljore, e deri tek tërësia e tekstit. Këtu duhet ta masim me
metoda shkencore energean konceptale të fjalës shqipe me
fjalën “sinonime” të demokracive evropiane. Aty do të caktohet
sasia e energeas së fjalës shqipe, mbase edhe njëfar terapie,
që duhet të fillojë nga shkarkesa psikoideologjike e “vesit
logjikogramatikor” të fjalës, për ta ekuilibruar fjalën në rrjedhën
e etimologjisë. Në planin e dytë FOLJA duhet të gravitojë në
kompozicionin kohor; mendimi të mos fillojë në kohën e
ardhme për të përfunduar në kohën e shkuar.
Le t’i marrim tre shembuj:
1.“Amerikanët e çmendur, - THA Elena, - përse nuk
HEQIN dorë nga Vietnami? NUK e KUPTOJNË që
nuk i DUAN?”. 1)
2.“TI JE si ajo bukuroshja e fjetur që ZGJOHET pas
dymijë vjetësh, në një epokë tjetër” 2)
1 Ismail Kadare “Përbindëshi”, fq. 24, 25
2 Ismail Kadare “Përbindëshi”, fq. 24, 25