shkarko - Syri 3

Arti shtetëror i letërsive të verbëra
72
veçant gjatë pesëdhjetë vjetëve të fundit, u bë model
informacioni, jo vetëm në libra, por edhe në raportet e
ndërsjella jetësore. Këtu edhe ishte qëllimi i kësaj
propagande.
Në kohën e demokracisë, pikërisht kur përgatitemi të
mbajmë fjalimin më patetik, a s’ jemi të detyruar të mendojmë:
a mos ka vëllau im diç kundër meje? A duhet të pajtohem me
vëllanë pa e fyer? Po! Vëllau i madh, i quajtur shkrimtar, do të
pajtohet mashtrueshëm me vëllezërit e vegjël: protagonistin
dhe lexuesin e vogël. Vëllau i madh sinqerisht duhet t’i lirojë
nga trekëndëshi ideopolicor. Vëllau i madh, i detyruar në
kohën e shkrimeve ideokomuniste t’i përmbahet rreptësisht
trekëndëshit të gullagut , sot e ka shansën e vetme historike të
lirohet e të lirojë vetëm nëse e pranon egoizmin, inercionin e
shprehisë, shajninë se në kohën e sockomunizmit zyrtar ka
qenë shkrimtar.Pajtimi i vëllezërve do të bëhet, siç mendojnë
filozofët bashkëkohorë, kur të Tretë: shkrimtari, protagonisti e
lexuesi të pavarësohen. Siç mendojnë linguistët, edhe gjuha
në këtë feksim do të jetë më e lirë që nga fonema e deri tek
teksti. Kjo do të jetë demokracia: “Në kje se drejtësia e juaj s’
ka për të kenë shumë ma e madhe se ajo e Skribëve dhe e
Farizejve, s’ keni për të hi në mbretni të qiellës ... “.
Demokracia shqiptare për të hy në qiellin
e demokracive evropiane skajsmërisht duhet të jetë më e
drejtë se ajo e skribëve sockomunistë. Tipologjia jo vetëm të
lirohet nga pozicionimi brenda trekëndëshit policor, por edhe
të lirohet nga cenet konceptuale historike. Po s’i liruam dhe s’
u shëruan këta dy faktorë themelorë të kulturës sonë, do të
ngurosemi në cenet e idelogjisë edhe përtej pesdhjetë vjetve
të fundit. Demokracia kërkon logjikën e vet; ndryshe ajo do të
mbetet vetëm emërtim pa asfarë përmbajtje dhe gjithmonë e
pakuptueshme për ne. Demokracia kërkon t’i njohim mëkatet.
Nëse askush s’do të njohë asgjë nga mëkatet e veta, pa të
cilët s’është mbetura asnjeri, s’kemi lëvizur asnjë centimetër
drejt demokracisë.