shkarko - Syri 3

More documents

Recommendations

Info

i kohës së gurit dhe kanuni i Lekë Dukagjinit. Në dramatizimin e BBC-së inskenimi skandaloz arrihet duke i shtuar “Dasmës socialiste” fantazmën baladore të ikur nga Kanuni i Alpeve shqiptare. Komercializmi evropian i hipertrofon këto elemente anakronike për të realizuar marketing skenik. Ne nuk e dimë më larg, se ç‘u bë me këtë dramatizim, me interpretimin, sepse shkrimtari s’na jep shpjegime të tjera. Evropa s’mund të shpëtojë nga skematizimi tradicional. Çka për këtë mund të shërbehemi me komentin e Benxhamin Li Vorfit mbi logjikën evropiane. Ai e komenton veprimin e asaj që e quajmë “mbajtje” sepse formula: “substantivi + folja = kryesi i veprimit + veprimi i tij, është fundamentale në fjalitë tona 1) Benxhamin Li e paraqet formulën tradicionale sipas kategorisë aristoteliane të modifikuar me kombinimet sintaktike evropiane. Ky formulim i modifikuar në trekëndëshin logjikosintaktik kodifikohet në këtë mënyrë: Më shkurt kjo strukturë do të paraqitej kështu, sipas formulës së Benxhamin Li Vorfit: C+B=A+B. Ky trekëndësh logjikosintaktik, tradicional evropian, u referohet shumë veprave letrare me elemente të vogla ose të mëdha empirike, njësoj sikur dramatizimit “Dasma dhe fantazma” në Radio-televizionin e Londrës. Sipas këtij trekëndëshi të logjikës evropiane, skenaristi i “Dramës” së Kadaresë ka krijuar sintagmën dualiste “Dasma dhe fantazma”, duke e “bërë” substantivimin (trupëzimin) e fantazmës të barabartë me vet lexuesin shqiptar. Këtë barazim, Ismail Kadare ose nuk e ka hetuar, ose është shtirë se s’e ka kuptuar si pragmatizëm të sintagmës titullare të shtuar nga TVL( Televezioni Londres). Sipas logjikës evropiane, “dasma” e Kadaresë, si element i parë i sintagmës së zgjeruar, mbetet vetëm sfond statik, ndërsa funksioni i ekzotikës vepruese bëhet fantazma. Andaj në formulimin sintaktik të Benxhamin Li Vorfit “fantazma” dhe lexuesi i Kadaresë do të paraqiten: C+B=A+B. 1 Benxhamin Li Vorf “Jezik, misao i stvarnost", Beograd, 1979, fq. 196 (Përkthim i përshtatur nga: Selected writing, 1956).
219 Identiteti i historisë dhe i historianit Në trekëndëshin përçmues evropian lexuesi (njeriu) shqiptar e zbërthehen kështu: c E n t r o p i a ( v e p r i m i ) a b S h q i p t a r i f a n t a z m ë Për çudinë e lexuesit, fort të përçmuar shqiptar, Kadareja, “orvatet t’i mbrojë” metropolet evropiane nga kapitullimi skematik i romanit “Dasma”, derisa lexuesi shqiptar por edhe njeriu shqiptar në metropolet evropiane konceptoheshin në këtë mënyrë: C+B=A+B. Evropianët e kanë hetuar paradoksin e letërsisë shqipe, ku njeriu shqiptar i dalur nga Kanuni e ndjek lexuesin aksionist shqiptar. Në letërsinë shqipe s’duhet të jemi aq dele të urta, as në letërsinë evropiane fantazma egzotike mesjetare, apo insekt që ndërton komunizmin e gurit. Deri kur lexuesi shqiptar do të gëlltisë çdo gjë që i ofrohet si një deveje të urtë? ... “Një kohë të gjatë kujtova se i lava duart me letërsinë. Në shpirt kisha një lloj rrënimi. As vrullet dehëse të kohës kur shkruaja “Përbindëshin", nuk më ngjallnin më, as skematizimi s’më avitej dot pranë" 1) Edhe pas këtij “rrënimi shpirtëror” të shkrimtarit, në ujdhesën Shqipëri vazhdojnë të lindin përbindësha polifemikë. Shkrimtari le ta ketë të drejtën e vet profesionale të frymëzimit, të motivimit politik ose moral, le ta ketë të drejtën e shkrimit prej socrealizmit politik e deri tek verizmi e dadaizmi. Le ta ketë këtë të drejtë të interpretimit edhe kritiku i letërsisë. Por le ta ketë këtë të drejtë edhe lexuesi; le ta ketë të drejtën 1 *Ismail Kadare, “Ftesë në studio”, Prishtinë 1990, fq. 63.
Page 1 and 2:
1 Skicim për zanafillen e fjalisë
Page 3 and 4:
Page 5 and 6:
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
11 Skicim për zanafillen e fjalis
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
47 Fjalia teatrale ballkanike Fjali
Page 49 and 50:
49 Fjalia teatrale ballkanike oraku
Page 51 and 52:
51 Fjalia teatrale ballkanike Në f
Page 53 and 54:
53 Fjalia teatrale ballkanike Polit
Page 55 and 56:
55 Fjalia teatrale ballkanike Letë
Page 57 and 58:
57 Fjalia teatrale ballkanike i kon
Page 59 and 60:
59 Fjalia teatrale ballkanike Pikë
Page 61 and 62:
61 Fjalia teatrale ballkanike a. Am
Page 63 and 64:
63 Fjalia teatrale ballkanike
Page 65 and 66:
65 Ideogjuha e letërsive të vjetr
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
75 Hyrje për skicim dilemën hipot
Page 77 and 78:
77 Ekzorciusi politik trekëndëshi
Page 79 and 80:
79 Ekzorciusi politik Pas vrasjes s
Page 81 and 82:
81 Zanafilla hipotetike e cenzurës
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
91 Çvendosja e parë ideoarkitekto
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
101 Çvendosja e parë ideoarkitekt
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
107 Retardimi i shenjës gjuhësore
Page 109 and 110:
109 Prej modelit sintaktik deri tek
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
119 Aplikimi policor i trekëndësh
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
131 Arka e Nojës Arka e Nojës Në
Page 133 and 134:
133 Arka e Nojës Grupi i tretë i
Page 135 and 136:
135 Arka e Nojës mision të caktua
Page 137 and 138:
137 Dogana e letërsisë shqipe Dog
Page 139 and 140:
139 Dogana e letërsisë shqipe At
Page 141 and 142:
141 Dogana e letërsisë shqipe “
Page 143 and 144:
143 Dogana e letërsisë shqipe Teo
Page 145 and 146:
145 Dogana e letërsisë shqipe Pë
Page 147 and 148:
147 Dogana e letërsisë shqipe ish
Page 149 and 150:
149 Dogana e letërsisë shqipe det
Page 151 and 152:
151 Dogana e letërsisë shqipe pë
Page 153 and 154:
153 Simbolika kondensuese dhe simbo
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
163 Fobia politike e shkrimtarit ve
Page 165 and 166:
165 Fobia politike e shkrimtarit S
Page 167 and 168: 167 Fobia politike e shkrimtarit ud
Page 169 and 170: 169 Fobia politike e shkrimtarit na
Page 171 and 172: 171 Fobia politike e shkrimtarit qe
Page 173 and 174: 173 Fobia politike e shkrimtarit Ka
Page 175 and 176: 175 Fobia politike e shkrimtarit
Page 177 and 178: 177 Barazimi i metafizikës gjuhës
Page 195 and 196: 195 Evrodemokracia s’e kuptoi gju
Page 205 and 206: 205 Identiteti i historisë dhe i h
Page 217: 217 Identiteti i historisë dhe i h
Page 235 and 236: 235 Prej modeli tipologjikogjuhëso
Page 243 and 244: 243 Ku gjendesh ti gjuhë dhe tipol
Page 249 and 250: 249 Gjuha si bazë ku krijohet mend
Page 269 and 270:
269 Gjuha si bazë ku krijohet mend
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277:
Page 280 and 281:
Gjenerata e re e shkrimtarëve socr
Page 282 and 283:
Substantivimi i CENSURËS është C
Page 284 and 285:
dhembje të thellë se shkrimtari s
Page 286 and 287:
ende i besonin FJALËS, qëndruan n
Page 288 and 289:
egzodi i korrikut të vitit 1990 se
Page 290 and 291:
Arti shtetëror i letërsive të ve
Page 292 and 293:
Page 294 and 295:
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Page 330 and 331:
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Përmbajtja II.....................
show all

shkarko - Syri 3

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?