Nr 137-138, listopad-grudzień 1965 - Znak

1532 STANISLAW LlTAKNie jest wi~c calkowicie porownywalny z resztq· omawianegoobszaru.Przedstawione wyiej zroznicowanie pod wzgl~dem przeci\'itnejkm2 na 1 parafi~ najlepiej ilustruje poniisze zestawienie:woj. malborskiewoj. chel:miIlskie33,8 km2, 39,1 km2, woj. kaliskie 40,1 km2, woj. krakowskie 40,7 km2, ziemia wielunska 42,1 ziemia dobrzynska 47,9 km2, woj. brzeskie 48,5 km2, woj. pl:ockie 50,6 km2, woj. rawskie 50,7 km2, woj. lE~czyckie 58,9 km2, woj. poznanskie 60,1 km2, woj. pomorskie 65 km 2 , woj. sandomierskie 68,8 km2, . woj. sieradzkie 69,9 km2, woj. inowrocl:awskie 71 km2, woj. mazowieckie 85 km2, woj. lubelskie 134,3 km2, woj. podlaskie 170,6 km2. Z przedstawionego zestawienia jasno wynika, ze g~sta slec parafiiwyst~powal:a na terenach 0 starym osadnictwie oraz, jak si~wydaje, na terenach pozostajqcych pod wplywem kolonizacji niemieckiej(Prusy Krolewskie). Z drugiej strony moina zauwaiyczwiqzek mi~dzy charakterem osadnictwa a g~stosciq sieci parafialnej.1m dalej posuwamy si~ w kierunku wschodniego Mazowszai Podlasia, tym bardziej zwi\'ikszajq si\'i srednie wielkosci obszaro""parafialnych. Najwi~ksze srednie km 2 na 1 parafi~ wyst~pujqw wojewodztwach lubelskim i podlaskim. Charakterystyczne jest,ze pol:nocna cz~sc wojewodztwa lubelskiego (ziemia lukowska) orazwojewodztwa: mazowieckie ; podlaskie stanowily najwi~ksze skupiskaslabej ekonomicznie drobnej szlachty. Dotychczasowe badaniawykazaly, ze na obszarach zaj~tych przez drobnq szlacht\'i sieeparafialna byla z reguly rzadka, poniewaz szlachta ta ze w zgl\'iduna swe ubostwo nie byla zdolna do kosztownej fundacji uposazeniadla nowych parafii. Stqd tez tam, gdzie ona byla osiedlona, koscioIyparafialne najcz\'isciej wyst\'ipowaIy w osrodkach sredniej lub wielkiejwlasnosci (np. ziemia l:ukowska).Wobec duzych okr~gow parafialnych zwlaszcza na terenachwschodnich, a wi\'ic na wschodnim Mazowszu, czy tez w pol:nocnowschodniejMalopolsce, koscioI parafialny nie za wsze mogI bye