Nr 137-138, listopad-grudzień 1965 - Znak

1682EWA JABLONSKA-DEPTULA2. Spolecznych podstaw naplywu powolan - zwlaszcza sposr6d"warstw nizszych".3. Kr~g6w organizacji religijnych i srodowisk formowanychprzez same zgromadzenia: grup tercjarskich, bractw, sodalicji,stowarzyszen wychowank6w i wychowanek oraz innych.OKRES 1918-1 945IP o odzyskaniu wlasnego bytu panstwowego zakony i zgromadzeniarozpocz~ly prac~ w zupelnie odmiennych warunkach prawnych.Wchodzqca w zycie reforma prawa k anonicznego postawila rodzinyzakonne w obec koniecznosci ujednolicenia regul i konstytucji. Konkordatz r. 1925 zagwarantowal zakonom ba z~ ekonomicznq (prawonabywania i administrowania ma jqtkiem), kt6ra ulatwiala im dzialalnoscreligijno-spolecznq.Konsekwencjq zdobycia niepodleglosci bylo rozszerzenie si~ zakonowi zgromadzen skupionych glownie w zaborze austriackim ­na terenie calego panstwa. Aktywizujq si~ jako centra ruchu zakonodawczegoi tereny licznych fundacji Wielkopolska oraz kresypolnocno-wschodnie. Jako terytorium niezwykle ozywionej dzialalnoscizgromadzen - przede wszystkim zenskich - wyodr~bniasi~ G6rny Slqsk. Specyfik~ tego k r ~gu zakonnego wyznaczajqgal~zie czynnych kongregacji siostr slqskich, uzyskujqce autonomi~organizacyjnq na zasadzie polskiej przynaleznosci narodowosciowej.Dysproporcje rozmieszczenia terytorialnego, . spowodowane zaborami,w duzej mierze jednak pozostajq. Cztery diecezje dawnejGalicji skupialy w r. 1937 - 154 domy zakonne m~skie (45010 calosci)i 2.726 zakonnikow (42010 calosci) oraz 780 domow zakonnychzenskich (40,3010 calosci) i 7.023 siostry (36010 calosci). Cyfry powyzszeobrazujq jednoczesnie duzy wzrost powolan - bliskodwukrotne zwi~kszenie liczby obu grup zakonnych na danym terytoriumw stosunku do okresu przed pierwszq wojnq swiatowq.W Polsce dwudziestolecia mi~dzywojen nego formuje si~ 13 nowychzgromadzen zenskich i 7 m~skich . Kongregacje siostr (w pewnejmierze i m~skie) nawiqzujq wyraznie w zadaniach i formachdzialalnosci - najcz~sciej charytatywnej i wychowaw czej - donurtu XIX-wiecznego. Zjawisko powyzsze jest bardzo znamienne',Mozna je rozpatrywac bqdz w aspekcie pozostawionej przez zaborypartykularyzacji zycia zakonnego, bqdz rozpoczynajqcego si~ procesuwzgl~dnej stagnacji zgromadzen powstalych w ubieglym stuleciu.