Nr 137-138, listopad-grudzień 1965 - Znak

ZDARZENIA KSIJ\ZKI LUDZIE DWADZIESCIA LAT "NASZEJ PRZESZLOSCI"Dwadziescia lat istnienia czasopisma to nie jest malo, szczeg6lniejesli jest ona pracq pionierskq i nie ma stalego i pewnego oparciaw funduszach. Nie ma wi~kszych trudnosci w zorganizowaniu w Polsceczasopisma naukowego, jesli si~ placi honoraria. Inaczej jest, jeslipraca wykonywana jest bezinteresownie. A mimo to ks. prof. AlfonsSchletz zdolal pismo takie stworzyc i utrzymac. Dwadziescia lat -­to cale pokolenie naukowe. powiedzmy nawet wi~cej w naszym wypadku:to schylek jednego pokolenia i poezqtek drugiego.Od dawna zwraeano uwag~ na paradoksalnq sytuaej~ jaka panowalaw Polsce, gdzie nie bylo ani przed pierwszq wojnq swiatowq, aniw okresie mi~dzywojennym czasopisma poswi~conego historii Kosciola,takiego, jakie si~ ukazujq w kazdym kraju katolickim na Zaehodzie.Przyczyn bylo wiele: nie odczuwano tej potrzeby moze dlatego, zewiele prac z zakresu historii Kosciola ukazywalo si~ w ezasopismachog61nych. Dzialo si~ to m. in. takze dlatego, ze historyc.y Koseiolazamkn~li si~ w rozprawaeh i przyezynkaeh erudyeyjnyeh albo poswi~ealiswe sHy historii gospodarezej i polityeznej Koseiola. Zyciemwewn~trznym nie zajmowano si~ weale, historiq teologii malo: dlatej niewielkiej ilosei prae, jaka powstawala w tyeh dziedzinaeh wystarezalylamy kilku ezasopism teologicznych. Ale wlasciwie gl6wnqprzyczynq braku czasopisma historycznego poswi~conego historii Ko­. sciola byl brak czlowieka, i~icjatora, kt6ry by istniejqce dqzenia i potrzebyprzekul na form~ publikacji naukowych. Ta inicjatywa zrodzilasi~ we Lwowie w czasie II wojny swiatowej a zrealizowana zostalaprzez ks. dr Alfonsa Schletza po powrocie do Krakowa w r. 1946.Wtedy to, z datq 8 wrzesnia 1946 r. ukazal si~ pierwszy tomik "NaszejPrzeszlosci". Inicjator wobec atak6w ludzi niezyczliwyeh znalazloparcie w osobie prof. dr Stanislawa Lempickiego, kt6ry autorytetemswoim oslonil powstajqce czasopismo. Pierwszy sklad autor6w wykazujeZnaeZllq przewag~ tego srodowiska, z kt6rego wyszedl sam redaktor.Powoli rosnie udzial innych srodowisk, tak it tom IV, po§wi~conyuczczeniu ks. prof. J6zefa Uminskiego zgromadzil liczny zast~p autor6w.Byl to tom w pewnym stopniu reprezentacyjny, zawierajqcy jak przystalona ksi~g~ pamiqtkowq praee rozmiarami niewielkie, ale konstruktywnei tw6rcze. Byl to tom ostatni przed kilkuletniq przerwq. Na­