Nr 137-138, listopad-grudzień 1965 - Znak

ZAKONY W SREDNIOWIECZU1487Czech i W~gier na przelomie X i XI stulecia. Wiele danych kazenam dzis traktowae w scislej lqcznosci z ruchem eremickim wielkqpostae biskupa praskiego, swi~tego Wojciecha, jakze zasluzonegodla dziela chrystianizacji Czech, W~gier i Polski. Z przybyciemWojciecha do Polski i jego tu pobytem zimq 996/7 roku lqczymyzwykle powstanie pierwszego klasztoru benedyktyiiskiego. W sposobnie ulegajqcy juz zadnym wqtpliwosciom lqczy si~ z Wojciechem,a scislejvbiorqc z konsekwencjami jego smierci, przybycie do Polskiw pierwszych latach naszego tysiqclecia grupki eremitow wloskich,ktorzy utworzyli w Wielkopolsce wspolnot~ nawiqzujqcq wedlugrelacji wspolczesnego, kompetentnego swiadka, swi~tego Brunona­-Bonifacego z Kwerfurtu, do idealow opisanej w Dziejach Apostolskichgminy jerozolimskiej. Eremici wtoscy wyslani zostali przezswi~tego Romualda, jednego z najwybitniejszych w tym czasieprzedstawicieli, rzec mozna leadera ruchu eremickiego, z wyraznymzadaniem kontynuowania dziela misyjnego rozpocz~tego przez Wojciecha.Nie mozna nazywae ich, jak to czqsto dawniej czyniono,kamedulami, gdyz erem w Ca.maldoJi, z ktorego pozniej rozwinqesi~ miala kongregacja kamedulska, zalozony zostal przez Romualdaw pMniejszym czasie. Wkrotce do eremitow przybylych z Wloch,Benedykta z Benewentu i Jana, dolqczyli mieszkaiicy Polski. Sq topierwsi, imiennie znani Polacy, ktorzy znalezli si~ w zakonnychwspolnotach chrzescijaiiskich. Imiona ich znamy z opisu napadurabunkowego dokonanego na mlody klasztor w nocy z 11 na 12 listopada1003 r., w ktorym zamordowani zostali obaj Wlosi oraz trzejPolacy: bracia rodzeni nazwani, z pewnosciq ju:!. we wspolnocie,biblijnymi imionami Izaaka i Mateusza oraz chlopiec Krystyn,pelniqcy funkcje konwerskie. Mimo katastrofy erem nie zamar!.Kiedy w kilka lat pozniej Bruno-Bonifacy, ktory towarzyszyc mialjuz pierwszym eremitom, przybyl z opMnieniem do Wielkopolski,zastal tu :!.ywy osrodek eremicki troskliwie piel~gnujqcy pami~eo zamordowanych wspolbraciach traktowanych jako l11E;Czennicy.Bye moze, ze tak:i:e i kolejna smierc l11E;Czeiiska Brunona-Bonifacegowraz z grupq jego wspolpracownikow w 1009 r. nie oznaczala wygasni~ciawspolnoty. Niektorzy uczeni sklonni Sq przypuszczae, izprzeksztalcila si~ ona w regularne opactwo.Relacja Brunona-Bonifacego wspomina klasztor zenski - pierw­. szy poswiadczony w z.rodlach na ziemiach polskich - pozostajC}cy,jak wiele na to wskazuje, w bliskiej lqcznosci ze wspolnotq wielkopolskicheremitow. Znajdowaly si~ w nim siostry dwoch eremitow­-m~czennikow, Izaaka i Mateusza.Nic pewnego nie mozemy powiedziec 0 zwiqzkach wielkopolskiegoosroclka eremickiego z innymi eremitami clzialajqcymi na obszarachzachodniej Slowianszczyzny. Uwag