Примењена лингвистика у част Ранку Бугарском - Језик у

JEZIK U UPOTREBI / LANGUAGE IN USE
● Koliko je određeni varijetet razumljiv prosečnim izvornim govornicima srpskog
jezika?
Pretpostavlja se da govornici koji koriste sergliš u dijaspori međusobno mogu uspešno
da komuniciraju, mada ima podataka i o tome da postoje i razlike u lokalnim
zajednicama. 13 S druge strane, taj jezik je prilično nerazumljiv izvornim govornicima
srpskog koji ne govore engleski ili nemaju kontakta sa serglišom. Kako bi, recimo,
zvučao junak i narator već pomenute priče N. Milosavljevića (2005) svojim rođacima
i prijateljima u ‘starom kraju’? Teško da bi ga rodbina, kojoj je pismo namenjeno,
mogla razumeti.
Za anglosrpski se, među njegovim govornicima, uglavnom smatra da je sasvim
razumljiv, i to je tačno, kad god se radi o određenim društvenim grupama koje
su povezane profesionalno, generacijski, socijalno ili u okviru uže grupe. Pretpostavka
je da oni u izvesnoj meri poznaju engleski jezik i dele ista interesovanja i teme za
razgovor. Međutim, van ovih okvira, anglosrpski postaje prilično nerazumljiv, ponekad
i smešan, pogotovo onima koji ne govore engleski i ne poznaju temu razgovora,
što je detaljno istraživala i o čemu je pisala O. Panić Kavgić (2006, 2006a), a o čemu
je u više navrata bilo odjeka i u štampi (Aničić 2007).
Izneta zapažanja o karakteristikama varijeteta sergliš i anglosrpski u vezi
sa postavljenim pitanjima sumarno možemo prikazati u Tabeli 1.
Tabela 1. Sociolingvistički parametri varijeteta srpskog jezika Serglish/sergliš i
anglosprski
PARAMETAR SERGLISH/SERGLIŠ ANGLOSRPSKI
Prostor gde se govori
Status engleskog jezika
Status srpskog jezika
Zemlje engleskog govornog područja
Zemlje srpskog govornog područja
Zvanični jezik zajednice Strani jezik, ‘odomaćeni’ strani
jezik
Jezik porekla dijasporne zajednice,
maternji jezik, ‘kućni jezik’,
(‘naš’)
Zvanični jezik
13 S. Romaine (1995: 179) navodi zanimljiv primer: ,,One Yugoslav-born woman who was fluent
in Serbo-Croat and had a passive knowledge of English, when she moved to Milwaukee, said
she could not understand the language of the Serbian community. She said: ‘I had to learn a new
language’.“
81