Pobierz Podręcznik - Przedsiębiorczy Uniwersytet - Instytut Badań ...

Rozdział 5. Modele biznesowe realizacji projektów badawczo-rozwojowych w warunkach polskich
spolegliwej współpracy z władzami oraz niepodejmowanie działań sprzecznych
z wytycznymi władzy. Finansowanie danej jednostki naukowej tylko przez jeden
podmiot stępia jej skłonność do konkurowania o inne fundusze oraz rodzi szereg
patologii. Zaliczyć do nich można:
• brak skłonności do konkurowania o zasoby w oparciu o oferowane usługi,
• brak nastawienia na rynek,
• brak nastawienia na zaspokajanie konkretnych potrzeb, działanie w imię „wyższych”
celów,
• lekceważenie mniejszych klientów i możliwości dochodowych, które stwarzają,
• brak odporności na wstrząsy i zmiany oraz duża zależność od czynników
politycznych,
• brak motywacji do adaptacji do zmieniającego się otoczenia.
Mankamenty te jednak są równoważone przez szereg korzyści, zwłaszcza dla
kadry naukowej:
• stabilne finansowanie,
• działanie według utartego wzorca,
• brak faktycznego rozliczenia,
• możliwość dowolnego zatrudniania,
•
140
dyspozycyjność wobec władz publicznych i wzajemne przepływy ludzi pomię-
dzy jednostkami naukowymi i władzami publicznymi.
Model tego typu można nazwać modelem bezcelowych dotacji lub modelem
nierynkowym. Jest on tak skrajny, że trudno uwierzyć, że gdziekolwiek istnieje.
Jednak jego filozofia jest żywa w wielu jednostkach naukowych, w tym i w Polsce.
W tym modelu użyteczność badań naukowych sprowadza się do zaspokajania
potrzeb donatora.
5.3.2. Model biznesowy (rynkowy)
Model biznesowy jest przeciwieństwem modelu bezcelowych dotacji. Jego
podstawą jest istnienie prawdziwego klienta lub klientów, którzy uzależniają finansowanie
jednostki naukowej od uzyskania konkretnych, praktycznie użytecznych
rezultatów, a także od tego, w jakim zakresie te rezultaty zostaną wdrożone
w praktyce. Ponadto model ten wymaga wykazywania się przedsiębiorczością
w pozyskiwaniu środków na badania oraz w budowie relacji rynkowych w zakresie
rozpoznawania potrzeb i adresowania oferty badań naukowych do zaspokojenia
tych potrzeb. Model biznesowy nauki opiera się na maksymalizacji korzyści
z posiadanych zasobów ludzkich i materiałowych w celu realizacji zadań, które
charakteryzują się praktyczną użytecznością dla klientów – użytkowników badań.
Kryterium użyteczności badań jest posiadanie przez nie wartości dla klientów
w tym sensie, że gotowi są oni za nie zapłacić lub przynajmniej gotowi są wyasygnować
środki na wdrożenie ich rezultatów. Model biznesowy powinien również