Pobierz Podręcznik - Przedsiębiorczy Uniwersytet - Instytut Badań ...

Rozdział 8. Strategie i narzędzia współpracy jednostek naukowych z biznesem
Zgodnie z obowiązującym w USA prawem uczelnia może zachować prawo
do odkryć i wynalazków powstałych w ramach programów badawczych finansowanych
z funduszy federalnych. Uniwersytet udziela państwu nieodpłatnej
i niewyłącznej licencji na korzystanie z wyników badań. Każde przedsiębiorstwo,
które otrzymało wyłączne prawo do wyników uzyskanych w ramach programów
badawczych finansowanych z funduszy federalnych musi produkować wyroby
w USA. Uniwersytet jest zobowiązany udzielać preferencji małym i średnim firmom
w dostępie do licencji, a także dzielić się z wynalazcami – pracownikami
uczelni wszystkimi przychodami uzyskanymi ze sprzedaży licencji. Uniwersytet
jest także właścicielem wszystkich odkryć, jakie powstały z wykorzystaniem
lub z udziałem zasobów uczelni. Uniwersytet jest stroną aktywną (inicjatywną)
w transferze technologii.
Niezwykle renomowany Uniwersytet Stanforda wykreował dość proste zasady
podziału korzyści związanych ze sprzedażą odkryć swoich pracowników.
Przychody ze sprzedaży licencji po pomniejszeniu ich o koszty administracyjne
(15%), a także koszty utrzymania praw własności (opłaty patentowe), są dzielone
w równej wysokości pomiędzy wynalazcę, jednostkę organizacyjną uczelni, gdzie
powstał wynalazek oraz Uniwersytet. W roku 2007 przychody ze sprzedaży 494
patentów wyniosły 50,4 mln USD, z czego 35 przyniosło dochód powyżej 100.000
USD każdy. W latach 1970 – 2007 udzielono 55 licencji, które przyniosły ponad
1 mln USD każda, zaś łączny dochód uzyskany w tym okresie przyniósł 1,14 mld
USD. Biuro Licencjonowania Technologii na Uniwersytecie Stanforda zatrudnia
29 osób i jest samofinansujące się 236 .
Wspomniany już wcześniej Przemysłowy Instytut Elektroniki (obecnie: Instytut
Tele- i Radiotechniczny) komercjalizuje wyniki swoich prac badawczych
poprzez: samodzielne wdrożenia, sprzedaż gotowej technologii w postaci dokumentacji
i praw, sprzedaż oprogramowania oraz sprzedaż specjalistycznego wyposażenia.
Uzyskane patenty, będące wynikiem pracy naukowej, są często samodzielnie
wdrażane. Instytut utrzymuje kontakty biznesowe z różnymi firmami,
w zależności od rodzaju realizowanej usługi czy oferowanego produktu. Instytut
współpracuje m.in. z licznymi małymi i średnimi przedsiębiorstwami dostarczając
im aparaturę pomiarową. Korzyści Instytutu ze współpracy z firmami to np. inspiracja
dotycząca tematyki badawczej i pozyskanie informacji o potrzebach rynku.
Uzyskaną dzięki temu wiedzę Instytut wykorzystuje do tworzenia oferty dla innych
odbiorców.
Instytut nie prowadzi ewidencji praw autorskich, które przekazuje odbiorcom.
Fakt ten należy uznać za poważny błąd w działalności tej jednostki. Wszystkie
urządzenia, które produkuje, zawierają bowiem software. Jego wyroby można
więc postrzegać jako licencje. Instytut nie traktował sprzedaży swoich produktów
jako udzielenia licencji, nie zawierał w związku z tym umów licencyjnych.
236 Transfer technologii z uczelni do biznesu. Tworzenie mechanizmów transferu technologii, K. Santarek (red.),
PARP, Warszawa 2008, s. 37.
226