Pobierz Podręcznik - Przedsiębiorczy Uniwersytet - Instytut Badań ...

1780), angielskiego sukiennika i wynalazcy, już ok. 1730 r. uzyskał on patent na
skręcarkę do wytwarzania niedoprzędu z wełny czesankowej, która pozwoliła na
mechanizację dotychczasowej pracy ręcznej. Czółenko szybkobieżne było kolejną
innowacją Kaya, a łącznie z wieloma innymi ulepszeniami, jakich dokonał mechanizując
proces tkania naraził się robotnikom (zmniejszając zapotrzebowanie na
pracę ręczną) do tego stopnia, że po napaści na jego dom, musiał wraz z rodziną
opuścić Anglię 16 .
Zachodzące szybko zmiany stwarzały zapotrzebowanie na kolejne wynalazki
i tak w roku 1770 została uruchomiona pierwsza maszyna parowa, a w 1782 r. James
Watt zbudował silnik parowy, który znalazł szerokie zastosowanie, najpierw
przy napędzie urządzeń mechanicznych w hutnictwie, górnictwie i włókiennictwie,
a następnie również w innych dziedzinach. To dzięki tym innowacjom dokonał się
przewrót w energetyce, a w dalszej perspektywie rozwinął się przemysł maszynowy.
Co ciekawe kariera Watta jest związana z losami Newcomena i jego maszyną
parową. James Watt (1736-1819) jako dziecko nie przejawiał szczególnych zdolności,
ale umiał naprawiać precyzyjne instrumenty pomiarowe, wykonać instrument
muzyczny czy kompas 17 . Jako „złota rączka” rozpoczął pracę na uniwersytecie
w Glasgow, gdzie zetknął się z maszyną Newcomena, którą znacznie ulepszył po
stwierdzeniu jej licznych wad. Watt był także przedsiębiorczy – w 1774 r. razem
z przedsiębiorcą M. Boultonem założył pierwszą w świecie wytwórnię maszyn parowych,
wierząc w potencjał rynkowy swojej maszyny. Na sukces musiał jednak
poczekać kilka lat, ponieważ mimo bardzo dobrych parametrów, jego maszyny
nikt nie chciał kupować. Wynalazca nie poddał się, szukając możliwości zaistnienia
na rynku. Kopalniom zaoferował kupno starej maszyny w zamian za nową – za
jedną trzecią wartości zaoszczędzonego dzięki niej paliwa. Pomysł okazał się doskonały,
bo wkrótce firma Watta i Boultona zanotowała wysokie wpływy gotówki
z kopalń. Zarabiane pieniądze Watt przeznaczał na dalsze innowacje, prace wdrożeniowe
i wprowadzanie do sprzedaży kolejnych coraz lepszych urządzeń, które
miały swój udział w dokonującej się rewolucji przemysłowej.
Obok zmian w technice produkcji, przeobrażeniu uległo również rozmieszczenie
centrów przemysłu (a więc sposób organizacji i prowadzenia działalności gospodarczej),
ponieważ odtąd produkcję koncentrowano w olbrzymich zakładach,
w określonych regionach (zwykle w pobliżu zagłębi węglowych), które stawały
się okręgami przemysłowymi. W rezultacie produkowano dobra i towary na niespotykaną
dotychczas skalę, dzięki czemu można było obniżyć ich ceny. Co istotne,
rewolucja przemysłowa w Wielkiej Brytanii mogła się dokonać dzięki systemowi
kredytowania produkcji. Kredyty oferowane zarówno przez banki prywatne,
jak i Bank Anglii zabezpieczały stały wzrost produkcji, obniżkę cen i poszerzanie
rynku (na kontynencie wówczas nie był obecny ten system). Jest to przykład kreatywnej
koncepcji biznesowej wspierającej wszechstronny rozwój.
16 www.wynalazki.mt.com.pl
17 Tamże s. 41
19