Pobierz Podręcznik - Przedsiębiorczy Uniwersytet - Instytut Badań ...

Rozdział 9. Strategie ochrony i udostępniania własności intelektualnej w jednostce naukowej
wanie wyników także tych badań, które mogą mieć znaczenie komercyjne, co zapobiegnie
opatentowaniu ich przez inny ośrodek. Ponadto, takie działanie może
stanowić zachętę dla przedsiębiorstw zainteresowanych danym odkryciem do nawiązania
współpracy z jednostką badawczą i do zlecenia kolejnych badań. Działania
te są szczególnie uzasadnione, kiedy spodziewamy się, że pełne wykorzystanie
danego rozwiązania wymaga dalszych prac.
W przypadku praw autorskich, istotne jest określenie, czy uczelnia odniesie
korzyści z szybkiej publikacji wyników badań, np. w Internecie, co przemawia za
bezpłatnym udostępnieniem. Waga tematu lub możliwość zainteresowania szerszych
grup społeczeństwa, wychodząca poza społeczność akademicką, przemawia
z kolei za sprzedażą praw autorskich jednemu z wydawnictw.
9.2.4. Określenie produktów IP do zbycia, licencjonowania lub sprzedaży
know-how
Nawet jeżeli rezultat badań ma zdolność patentową, do rozważenia pozostaje
decyzja, w jakiej formie chcemy korzystać z rezultatów prac badawczych. Kierownictwo
placówki może zdecydować się na uzyskanie patentu i następnie sprzedaż
licencji zainteresowanym przedsiębiorstwom. Zaletą tego typu rozwiązania jest
pełna kontrola nad korzyściami z wynalazku. Ponadto, ten sposób wykorzystywania
rezultatów badań skłania do zmiany sposobu myślenia o projekcie, skłaniając
do oceny kosztów i zysków w kategoriach finansowych i wprowadzając element
myślenia rynkowego. Jak wykazują badania Irminy Mikołajewskiej i Marcina Gomułki
258 , w Polsce brakuje projektów, które można byłoby finansować na zasadach
rynkowych. Naukowcy oczekują przede wszystkim wsparcia finansowego, a nie
inwestowania na zasadach rynkowych. Inwestorzy oczekują natomiast zwrotu zainwestowanych
środków z możliwie jak najwyższym zyskiem 259 . Podjecie decyzji
o patentowaniu wynalazku, oczywiście po wstępnej ocenie opłacalności tego typu
działania, może zmienić nastawienie pracowników badawczych i w perspektywie
kilku lat doprowadzić do zbliżenia stanowisk i oczekiwań prywatnych inwestorów
i pracowników sektora badań. Podjecie decyzji o licencjonowaniu rezultatów prac
uczelni wymaga oceny, jak długo dana technologia może generować zysk. Jeżeli
ekspertyza potwierdzi zdolność wynalazku do długotrwałego generowania wpływów,
warto podjąć wysiłek zmierzający do zawarcia umowy licencyjnej.
Korzyści z opatentowanego wynalazku możemy osiągać poprzez sprzedaż licencji,
która może mieć charakter wyłączny i w takim przypadku uniwersytet nie
może już sprzedać licencji kolejnym podmiotom. Tego typu licencja jest wskazana
w przypadkach, gdy technologia ma charakter rozwojowy, wymagający prowadzenia
dalszych badań przez przedsiębiorstwo, lub kiedy monopolistyczna pozy-
258 Działalność patentowa i licencyjna jako elementy transferu wiedzy między nauką a biznesem w województwie
mazowieckim, w: Transfer wiedzy z biznesu do nauki, Warszawa, 2007 s. 181.
259 Tamże, s. 181.
244