Pobierz Podręcznik - Przedsiębiorczy Uniwersytet - Instytut Badań ...

Rozdział 3. Techniki projektowania naukowego i prac badawczo-rozwojowych
Rysunek 6. Diament konkurencyjności M. Portera
80
Warunki
wejściowe
Strategia, struktura
i konkurencyjność firmy
Powiązane
i wspomagające
przemysły
Warunki
popytowe
Źródło: M. Porter, Competitive Advantage of Nations, Palgrave, NY, 1998, s. 72.
Do pierwszej grupy uwarunkowań konkurencyjności można zaliczyć warunki
wejściowe. Z punktu widzenia jednostki naukowej – uniwersytetu może być to położenie
w kraju, w pobliżu dużych skupisk ludności, przemysłu i młodzieży, warunki
lokalowe, liczba i wyposażenie laboratoriów, czyli w jakimś stopniu „naturalne”,
czy zastane czynniki umożliwiające zdobycie przewagi konkurencyjnej. Inwentaryzacja
tego typu zasobów pozwala na określenie czy warunki wejściowe mogą stać
się źródłem przewagi konkurencyjnej. Z punktu widzenia polskich uniwersytetów
może się okazać, iż warunki wejściowe nie są zbyt korzystne w porównaniu do ich
europejskich odpowiedników, chociaż ulegają systematycznej poprawie.
O ile warunki wejściowe mają niejako charakter „zastany”, to warunki popytowe
mogą się dynamicznie zmieniać i określać główne kierunki rozwoju jednostek
naukowych i edukacyjnych. Ogromny pęd młodzieży do kształcenia na poziomie
wyższym spowodował, iż publiczne uniwersytety stały się fabrykami absolwentów,
w różnych dziedzinach, niekoniecznie tych, na które istnieje największe zapotrzebowanie
na rynku. Dopóty jednak istniejące uwarunkowania będą kierowały
popyt edukacyjny młodzieży ku uniwersytetom, a kadra będzie zaangażowana
w realizację nadgodzin dydaktycznych, dopóki badania naukowe będą stanowiły
tylko margines lub małą cząstkę ich działalności. Jednak nadchodzący niż demograficzny
i gorsze położenie mogą sprawić, iż uniwersytety ponownie, z większym
zainteresowaniem, powrócą do prac badawczo-rozwojowych. Tak wiec uwarunkowania
popytowe wielu polskich uniwersytetów będą je skłaniać do zmiany nastawienia
w kierunku działalności B+R.