Pobierz Podręcznik - Przedsiębiorczy Uniwersytet - Instytut Badań ...

Właścicielem patentu powinien być wynalazca, jednak w ośrodkach badawczych
wynalazki powstają w rezultacie projektów realizowanych przez osoby zatrudnione
na podstawie umowy o pracę, a wówczas właścicielem jest pracodawca.
Jeżeli właścicielem jest Instytucja Akademicka, to najczęściej mamy do czynienia
ze współwłasnością wynalazcy i pracodawcy, i wówczas niezbędny jest regulamin
podziału korzyści pomiędzy uczelnię, Instytut (gdzie realizowano projekt)
i autorów odkrycia. Projekt badawczy może być jednak zlecany przez Instytucję
zewnętrzną i w tej sytuacji niezbędne jest ustalenie, czy i w jakim zakresie uczelnia
ma również prawa do osiągniętych rezultatów. Wskazane jest uregulowanie
praw do odkrycia w umowach o pracę, tak aby nie było wątpliwości, w jakim
zakresie autorzy maja prawo do ewentualnych korzyści. Jednoznaczne określenie
praw interesariuszy pozwala ograniczyć skutki ewentualnego konfliktu interesów
i pozwala uniknąć sporów o prawa do wynalazku, przy zachowaniu motywacji
pracowników dokonujących odkrycia.
W projektach badawczych, realizowanych na zamówienie organizacji zewnętrznych,
w których prawo współwłasności ma ośrodek akademicki, należy ustalić kto
będzie sprawował zarząd nad prawami z patentu, a także jakie będą zasady udzielania
licencji i czerpania korzyści z praw do wynalazku.
Na tym etapie ważne jest również określenie, w jakiej formie i kiedy publikowane
będą wyniki badań. Należy pamiętać, że wyniki badań powinny zostać opublikowane
po dokonaniu zgłoszenia patentowego, o ile uczelnia zdecyduje się na
uzyskanie patentu. Tego ograniczenia nie ma w przypadku publikowania wyników
badań, które nie generują konieczności ochrony własności przemysłowej, czyli
przeważającej większości projektów badawczych. W tych przypadkach istotne jest
jak najszybsze opublikowanie badań, ale jednocześnie ważne jest opublikowanie
ich w taki sposób, który wygeneruje największą wartość dodaną.
Podejmując decyzje o publikacji powinniśmy odpowiedzieć na szereg pytań,
podanych poniżej:
•
•
•
Czy publikacja może zainteresować znane wydawnictwo, które odpowiednio
ją wypromuje i tym samy zwiększy strumień przychodów z tytułu honorarium.
Jeżeli tak, to warto wstrzymać się z szybką publikacją i podjąć negocjacje
z wydawnictwami.
Jakie postępowanie przyczyni się w większym stopniu do budowy prestiżu
uczelni? Czy lepiej jest szybko opublikować rezultaty badań, czy też wstrzymać
się do czasu publikacji w prestiżowym czasopiśmie?
Czy zdecydować się na wolny dostęp do wyników badania, czy też „sprzeda-
wać” wyniki za pośrednictwem płatnych publikacji?
Wybór najlepszej opcji zawsze zależy od konkretnej sytuacji. Jednak strategia
uczelni w zakresie ochrony własności intelektualnej przy planowaniu projektów
badawczych powinna określać, w jaki sposób wykorzystane zostaną ich rezultaty.
241