Pobierz Podręcznik - Przedsiębiorczy Uniwersytet - Instytut Badań ...

7.4.3. Strategia motywacyjna
Kolejna godna zaprezentowania strategia stosowana przez uczelnie wyższe to
podejście zachęcające pracowników naukowych do aktywności w obszarze zakładania
firm typu spin-off 214 . „Bardzo często (…) spółkami spin-off nazywa się
również te działalności biznesowe, które wykorzystują istniejący na uczelni potencjał
intelektualny: wiedzę ekspercką, umiejętność obsługi aparatury, odkrycia
i udoskonalenia lub unikatową aparaturę” 215 . Spółki te są jednym z bardziej aktywnych
i efektywnych mechanizmów w procesach komercjalizacji wyników badań
naukowych i transferu technologii. Spółki spin-off to sposób komercjalizacji
przeznaczony dla najbardziej przedsiębiorczych pracowników naukowych, którzy
chcą wykorzystać wyniki swoich prac w praktyce, poprzez własną działalność gospodarczą.
Spółki spin-off są jednym z najlepszych i najbardziej dochodowych
mechanizmów komercjalizacji wyników prac naukowych, o wiele bardziej intratnym
niż sprzedaż licencji, ale za to wymagającym o wiele więcej poświęcenia
i zaangażowania ze strony założycieli.
Potencjał spółek typu spin-off został dostrzeżony przez władze publiczne, a zachęty
dla tworzenia projektów wspierających tego typu inicjatywy zostały zawarte
w priorytetach Programów Operacyjnych: Kapitał Ludzki i Innowacyjna Gospodarka.
Dzięki tym działaniom najbardziej otwarte i przedsiębiorcze uczelnie
uzyskały (i nadal mogą uzyskiwać) wsparcie przy realizacji projektów promujących
i pomagających w zakładaniu działalności gospodarczej przez pracowników
naukowych. Obecnie wiele polskich uczelni realizuje projekty dofinansowane ze
środków UE, których celem jest wsparcie procesów komercjalizacji wyników badań
poprzez zakładanie spółek spin-off na macierzystych uczelniach oraz wypracowanie
wewnętrznych regulaminów i zasad ich tworzenia.
Regulaminy i zasady tworzenia spółek spin-off są w tym temacie odrębną kwestią
gdyż, jak się okazuje, pomimo ogromnego zainteresowania środowiska akademickiego
samym tematem tworzenia spółek i wsparcia tego procesu, jedyną uczelnią
216 , która zdołała dotychczas opracować i uchwalić oficjalne zasady tworzenia
spółek spin-off jest Uniwersytet Jagielloński (UJ) w Krakowie. Regulamin ten
określa w sposób szczegółowy prawa i obowiązki pracownika naukowego w zakresie
zachowania poufności, unikania konfliktu interesów oraz rodzaj zaangażowania
i jego wielkość. Podstawowym zapisem jest informacja, że pełnoetatowy
pracownik Uniwersytetu nie może zostać zatrudniony przez spółkę spin-off. W sytuacji
gdy chce on zatrudnić się w takiej spółce musi uzyskać pozytywną opinię
kierownika jednostki i wystąpić o uzyskanie bezpłatnego urlopu na okres 2 lat lub
214 Spin-off - Firma, która została założona przez pracownika/ów przedsiębiorstwa macierzystego lub innej
organizacji (np. laboratorium badawczego, szkoły wyższej), wykorzystując w tym celu intelektualne oraz
materialne zasoby organizacji macierzystej. Źródło: Innowacje i transfer technologii. Słownik pojęć. PARP,
Warszawa 2005.
215 Dotacje na innowacje, Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, str. 9.
216 Na podstawie przeglądu stron internetowych uczelni polskich.
207