Diskurtso kooperatiboak langile-kolektiboan ... - Euskara

Atal teorikoa
Bigarren aroa:1970-1990
2. Bigarren aroa: Krisialdia eta berregituratzea
1970-1990
2.1 Trantsizio demokratikoa: testuinguru politiko-soziala
70.hamarkadan Espainiar estatuak erregimen frankistaren
gainbehera eta amaiera bizi izan zituen. 1975ko Franco
jeneralaren heriotza mugarri izango zen, bere aldekoen indarrak
ahultzen hasi ziren eta oposizioak bultzada bat hartuko zuen.
Oposizioak eta erregimenaren aldekoek aurrez adostutako
erreforma martxan jartzeko 1977.eko ekainean egin ziren lehen
hauteskunde demokratikoak deiturikoak. Era berean sindikatu eta
partidu politikoen legeztatzea etorri zen.
Eztabaida luzeen ostean espainiar Konstituzioa adostu zen.
Azkenik, 1978.urtean onartu zen abenduak 6an egindako
erreferendumaren bidez. 1979.urtean Euskal Autonomi Elkartean
Autonomiarako Estatutua bozkatu zen, eta 1980.an
legebiltzarrerako lehen hauteskundetan Eusko Alderdi Jeltzaleak
(EAJ) alderdiak izango zuen gehiengoa, Garaikoetxea gerraosteko
lehen Lehendakaria izango zelarik.
Panorama berrian gizarte gaietan instituzio publikoen eskuartzea
handia izan zen aurretik bizitako garaiekin alderatuta.
Eskuhartze horrek gizarte mugimenduen indarra murriztu zuen.
Elkar laguntza eta autogestio sareen beharra murriztu zuen
nolabait eta ondorioz komunitatearen lana gutxitu egin zen.
Bestalde, kooperatiben beharrak ere indarra galdu zuen. Gerra
garaian behar sozial eta materialak agerikoak ziren eta garai
berrian kooperatibek sortutako aberastasunak berak behar horiek
erantzunda zituen maila baten behintzat, maila materialean
bereziki.
Komunitateak indarra galdu ahala, norbanakoak gero eta
garrantzia handiagoa bereganatu zuen. Amets handiek ere indarra
galdu zuten eta norbanakoaren amets txikiek ordezkatu zituzten.
Ondorioz, militantziaren pisua behera egiten hasi zen. Gero eta
gizaki indibidualago eta pragmatikoagoa goranzko joeran hasi zen
nabarmentzen.
2.1.1 Testuinguru ekonomikoa
Testuinguru ekonomikoan 1973an hasitako petrolioaren prezio
igoerak honekin lotutako produktuen igoera eutsiezina suposatu
zuen. Espainiar estatuan pezetak 1967an izandako debaluazioak
egoera larriagotu zuen eta depresio ekonomikoan murgildu zen
inflazioak gora egiten zuen bitartean. Langabeziak gora egin
zuen etengabe, jarduera ekonomikoa gelditzen ari zen,
atzerriarekiko zorpetze handia zegoen, egitura ekonomikoetan
gabezia handiak sortu ziren.
103