Diskurtso kooperatiboak langile-kolektiboan ... - Euskara

Atal teorikoa
Kooperatibismoaren bi logikak
2.1 Demokraziaren gainbehera edo degradazioa
Kooperatibek euren sorrerako izana denboran zehar galtzeko
arriskua izaten dute. Enpresa arloa garatu beharrak eta
merkatuan lehiatu beharrak galbidera daramatza. Koherentzia
ideologikoari eusteko, zein demokrazian oinarritutako arau
sistemari eusteko zailtasunak izaten direla garapen maila jakin
batekin. “Utilitarismoaren eta sistema normatiboaren arteko
talka” litzateke Meisterren ustez. Honek zera erakutziko liguke:
gaurko kooperatibismoak bizi duen ustezko krisia, edo
kooperatibismoaren inguruan dagoen krisi sentsazioa, ez dela
berria.
Meisterrek planteatutako galderari erantzun beharrak bete betean
garamatza kooperatiba taldeetako edo erakundeetako botere
harremanak aztertzera. Horretarako izaera ezberdineko hainbat
talde monografikoki aztertu zituen Meisterrek: lan komunitateak,
nekazal kooperatibak eta aisialdiko elkarteak. Aztertutako
taldeetako kideak gazteak ziren kasu batzuetan, eta ez hain
gazteak beste batzuetan.
Hona hemen autoreak bere lanean aztertutako kooperatiben hainbat
datu eta ezaugarri:
- Inkesta bat, 520 talde kooperatibo eta aisialdiko elkarteei
eginikoa, guztiak Italiako Iparraldeko nekazal zonaldean
kokatuak. Talde hauek historia luzea zuten, 1870-80tik
bizirik zirauten eta. Guztira, 28 komuna txikiz osatutako
50.000 biztanleko populazio eremua zen. Era guztietako
kooperatibak zeuden: kontsumo kooperatibak, mutuak,
nekazaritzarako makinaria produzitzeko kooperatibak,
ganaduaren asegururako kooperatibak… Industrializazioak
nekazal eremuan eragindako krisi sozial eta ekonomikoari
erantzun gura zioten guztiek, eta krisi honek eragindako
buruhausteei: prezioen bat bateko gorabeherei, enpleguen
ezegonkortasunari, karitatea helburu zuten erakunde
tradizionalen ahultasun hazkorrari… Gehienak ideia
sozialisten eraginpean jaio ziren. Modu honetan, 521
kooperatiba sortu ziren, eta haietatik 145 bizirik zeuden
inkesta egin zenean, hots, 1956an. Beraz, taldeetako asko
desagerturik zeuden, eta honek ere, autorearen ustean,
eskaini dezake irakasbiderik, batez ere biziraun dutenek
erakutsi dezaketelako zelan egin duten.
- 27 lan komunitateen gainean eginiko azterketa bat, komunitate
horien maila demokratikoa aztertzea helburu zuena.
- Beste inkesta bat, lau etxebizitza kooperatibatan
burututakoa.
Aniztasuna da nagusi aukeratutako unibertsoan, baina talde
guztiek komunean duten aspektu garrantzitsu bat seinalatzen digu
30