Diskurtso kooperatiboak langile-kolektiboan ... - Euskara

Atal teorikoa
Kooperatibismoaren bi logikak
3.2.4 Bradley eta Gelb
can’t stay in business, but what good is success
if you have no values?” 23
Bradley eta Gelb-en Cooperativas en marcha liburuak ere
Arrasateko Esperientzia du aztergai lan-harremanen ikuspegitik.
Autoreen ustez, enpresa-ingurune berriak harreman enpresarial
berriak eskatzen ditu: lanaren eta kapitalaren arteko
kontsensura jotzen da gero eta gehiago, langilearen
inplikaziorako teknikak bilatzen dira errentagarritasun eta
lehiakortasun faktore direlako. Arrasateko Esperientzia
ikertzeko hautua egiten dute egileek esperientzia arrakastatsu
bat delako, eta langileen partehartze formula izanik, norabide
horretan zenbait pista eman ditzakeelakoan. AKE parekotasunik ez
duen esperientzia kooperatibo gisa aurkezten zaigu, izan ere,
bere tamaina, produkzio jarduera eta komunitatearekiko lotura
estua dela eta, beste kooperatiba batzuk baino haratago doa.
Zeintzuk dira autore hauen ustez AKEren ezaugarri nagusienak?
Arrasateko ereduaren ezaugarri eta ezberdintasun funtsezkoena
jabetza egitura dugu. Liburu honetan, Arrasateko eredua
mendebaldeko enpresa-eredu tradizionalarekin eta Japoniako
ereduarekin alderatzen da, antzekotasun eta ezberdintasunak
antzeman asmoz. Ondorio nagusia honakoa da: badirudi Arrasateko
kooperatibismoak antzekotasun gehiago dituela kontsensuan
oinarritzen diren ereduekin, eta mendebaldeko enpresa eredu
autokratiko tradizionaletik urrunago kokatzen dela. Besteak
beste, honakoak aztertzen dira: komunitate eta enpresa arteko
lotura estua aipatzen da, batez ere, euskal gizartearekiko
konpromisoa; lana seguruagoaren ikuspegia; esku-lanaren
malgutasuna; egituraketa demokratikoa; soldata tarte estuagoak;
soberakinen banaketa... 24
Bradley eta Gelb-en ustez kooperatibetan lana eta kapitalaren
arteko gatazka gainditzen da, bazkidearen figuran biak
barneratzen direlako. Lana eta kapitalaren arteko distantzia
txikituz produktibitate maila altuagoa lor daitekeela
azpimarratzen dute, eta beraz kooperatibek produktibitate tasa
altuak lortzeko potentzial handia dutela aipatu.
Azterketa konparatibo bat burutu zuten: 15 kooperatibetako 1.080
bazkide eta 2 enpresa pribatutako 280 langileko lagina hartuz
inkesta bat egin zuten. Hipotesia: enpresarekiko atxikimendu edo
identifikazioak kooperatibetako produktibitatea areagotzen
duela.
23 Cheney, G: Values at work: Employee Participation Metes Market Pressure at
Mondragon, Ithaca. NY, Cornell University Press. 1999. 52.orrialdea.
24 Sakontzeko ikus: Cooperativas en marcha liburuko 72. orrialdeko taulak.
48