Diskurtso kooperatiboak langile-kolektiboan ... - Euskara

Atal enpirikoa
Emaitza orokorrak
Bai motibazioen kontu honetan eta bai diskurtso eraikitzaileen
aukerei dagokienez, gakoa zera izan litekeela dirudi: irudikapen
eta formulazio zehatzak proposatuko dituzten indarrak sortzea.
Sortuko balira, langile-kolektiboan gogoa piztu dezaketela
dirudi, ikerketan ateratako emaitzen arabera.
Sortzen ez badira, aitzitik, ez dirudi une honetan irudikapen
eta formulazio zehatzik martxan badagoenik guk aztertu dugun
kolektiboan. Kooperatibagintzari buruzko sentipenak stand-by
moduko batean daudela dirudi, ‘latentzia’ egoera batean.
Era berean, kooperatibagintza berritzeko edo beronen arlo
soziala garatzeko irudikapen eta formulazio zehatzek beste bi
diskurtso edo sentipen-multzoren errealitatea kontutan hartu
beharko lukete. Neurri batean oztopo izan litezke etsipenaren
eta aurkakotasunaren diskurtsoak. Gainera, nolabait
eszeptizismoaren aurpegi desberdinei lotutako sentipenek hiru
diskurtsoak bustitzen dituzte. Sentipen horiek guztiek kontuan
hartzea beharrezko izango du etorkizuneko kooperatibagintzak.
Hala ere, beste gauza bat ere esan behar da. Lan-kolektiboan
aurkitu ditugun diskurtso eta sentipen desberdinek (oso
desberdinak izanagatik etsipenaren, aurkakotasunaren edo
eraikuntzaren alderdiak)nolabait konpartitzen dute kooperatiba
izatearen balioeste moduko bat. Kontuan izateko datua da. Gero,
kooperatiba izatearen balio horri batzuek galdutakoaren
etsipenetik begiratuko diote, eta gaur egin daitekeenari buruzko
eszeptikotasun handitik. Beste batzuek koherentzia ezaren
salaketatik, eta gidariekiko oldar sentipenetik. Beste batzuek
eraikuntzarako eta hobekuntzarako kezkatik. Baina, kontua da ez
dugula aurkitu kooperatibaren balioaren ukazioa elementutzat
duen diskurtsorik. Ez du presentzia esanguratsurik arrazoi
ideologikoengatik kooperatibak negatibotzat edo inolako balio
gabekotzat jotzen dituen diskurtsoak. Eta hau adierazgarria da,
izan ere, kooperatiben sorreran izan ziren eztabaida horiek
gizartean, edo aurreko hamarkada batzuetan iritzi horiek
presentzia izan zuten kooperatiba-ingurunean bertan; eta gaur
egun ere, hainbat posizio ideologikotatik ez zaio
kooperatibagintzari baliorik aitortzen.
Aipagarriak dira, baita ere Fagor Arrasate kooperatibak beste
kooperatibekin konpartitzen dituzten erakundeei buruz lortutako
emaitzak. Fagor Taldea, Leintz bailarako kooperatiba industrial
desberdinak biltzen dituen ‘atxikimendu libreko’ taldeak
balorazio ona du langile-kolektiboan. Kontuan hartu behar dugu
ez dela beti erosoa norbere enpresako diru-irabaziak eskualdeko
beste enpresa baten galerak estaltzeko erabiltzea, eta horrek
batzuetan langilearen poltsikoari eragiten diola. Hala ere,
Fagor Taldeko kide izatea garrantzitsua da Fagor Arrasateko
kolektiboko gehientsuenendako. Fagor Taldeak berezko dituen
ezaugarriak mantendu eta indartzearen alde agertu dira gehienak:
enplegua sortzeko bokazioa, bailarako gizarte ekimenak diruz
503