Diskurtso kooperatiboak langile-kolektiboan ... - Euskara

Atal teorikoa
Oinarrizko hamar printzipio kooperatiboak
3. Lanaren subirotasuna
Arrasateko Kooperatiba Esperientziaren ikuspuntutik, Lana da
naturaren, gizartearen eta gizakiaren beraren eraldatzaile
nagusia, eta horregatik:
a) Uko egiten dio soldatapeko langileak sistematikoki
kontratatzeari.
b) Lanari erabateko subirotasuna ematen dio enpresa
kooperatiboaren antolakuntzan.
c) Lana funtsezko irizpidetzat hartzen du ekoitzitako
aberastasunaren banaketan.
d) Lan-aukerak sozietateko kide guztiei zabaltzeko
borondatea adierazten du.
Printzipio honek lanaren duintasunean du oinarri. Era berean,
Arizmendiarrietaren eraldaketa proiektuko baloreak barnehartzen
ditu: elkartasuna, lankidetza, partehartzea etab.
Horren adierazgarri “pertsona bat boto bat” irizpide
demokratikoa dugu. Printzipio honen arabera langileak berak
partehartzen du enpresako erabaki eta kudeaketan. Langileari
“zerbait” gehiago eskatzen zaio. Erantzukizunez jardun beharrak,
autogestio eta autonomia eskatzen ditu.
Puntu honetan enpresa kapitalistarekiko aldea nabarmena da.
Kooperatibetan kapitalak ez ditu kudeaketarako eskubideak
bermatzen.
Lehengo a) puntuan aipatzen den: “Uko egiten diogu soldatapeko
langileak sistematikoki kontratatzeari”. Horixe da, seguruenera,
praxi errealarekin frikzio gehien sortzen duen baieztapena,
soldatapekoen koltxoia handitu egin delako kooperatiba
gehienetan, nagusiki esanguratsua delarik Eroskik azken
hamarkadan egin duen ibilbidea eta nazioarteratzeak ekarri duen
eredu bikoitza (kanpoko ezarpenak enpresa kapitalistak baitira).
73