Diskurtso kooperatiboak langile-kolektiboan ... - Euskara

Atal teorikoa
Kooperatibismoaren bi logikak
• Enplegu sorkuntza hasieratik ezarririko konpromisoa izan zen,
eta kooperatibek tinko eusten diote helburu horri.
• Segurtasuna enpleguan bermatzeko ahalegina (eta ez lanpostua).
• Giza garapena eta garapen soziala. Lana humanizatzea eta
bazkideen garapen soziala bilatzea helburu bezala.
• Autonomia eta autogobernua. Euren artean lotzen diren erakunde
autonomo eta autogobernatuak sortzeko nahia.
• Garapen ekonomikoa. Ez da bere horretan azken helburua ezta
inportanteena, baina bai beharrezkoa. Arrakasta ekonomiko
barik ezin dira bestelako helburuak erdietsi.
Whyte eta Whyte-n arabera, azpimarragarria da Arrasatek kultura
organizatiboa mantentzeko edo aldatzeko asmakizun sozialak
eratzeko izan duen sormena. “Insistimos en particular en las
invenciones sociales porque encarnan las aportaciones
excepcionales de Mondragon que merecen ser estudiadas por
quienes traten de extraer sus propias lecciones del complejo
cooperativo” 19
• Bazkideen eskubide eta betebeharrak. Bazkidearen izaera
lanean oinarritzen da eta ez kapitalean. Beraz, eskubideek
bazkide izaeran dute jatorria eta ez kapitalean. Arau
hauek egikaritzeko era izan da autore hauentzat arretagune
inportanteenetakoa.
• Arrasateko kooperatibek barne egitura eta elkartze eta
elkarlaguntza-egitura garrantzitsuak eratu dituzte.
Sorkuntza soziala ere azpimarragarria da, adibidez,
kontseilu sozialaren papera zentrala izan da bilakaeran.
• Kooperatiba guztientzako zuzendaritza orokor bat egoteak
eskaera ekonomiko eta balore sozialen arteko oreka
ahalbidetzen du (lanpostu berrien sorkuntza,birkokapenak,
Euskadiko Kutxaren babes eta laguntza funtzioa...)
• Euskadiko Kutxa esperientziaren biriki gisa. Kobertura
erakunde funtsezko izan da eta baloreen zaintzaz arduratu.
• Hezkuntza sarearen garrantzia.
3.2.2 Race Mathews
Autore gehienak bat datoz Arizmendiarrietaren lidergoa
azpimarratzerakoan, bere ideien gainean eraiki ziren
Esperientzia kooperatiboaren lehen oinarriak. Beraz, ez da
harritzekoa Race Mathews-ek Elizaren Ikasbide Soziala aipatzea
Arrasateko Esperientziaren oinarriez hitz egiterakoan:
“Arizmendiarrietas´s study of De Rerum Novarum and his other
sources became the basis for a series of conclusions which are
axiomatic to the Mondragon co-operative experience.” 20
19 Whyte & Whyte. Op. cit. 315. orrialdea
20 Mathews, Race: ‘Ethics and Inclusion: Mondragon and the Workplace
Relationship’, Etika-Enpresa Jardunaldiak, HUHEZI - Mondragon
Unibertsitatea, Eskoriatza, 2001eko maiatza. 4.orrialdea.
44