Diskurtso kooperatiboak langile-kolektiboan ... - Euskara

Atal teorikoa
Arrasateko Kooperatiba Esperientziaren ibilbide historikoa
6. Izaera pertsonalista. Sistemaren esentzian dago izaera
pertsonalista: langile eta enpresari izaera bikoitza.
Lanak du subirotasuna baina bazkide izaeran gorpuzten da.
Hiru galdera: norena da enpresa? Nork agintzen du? Eta
nola banatzen dira emaitzak? Kapitalak izaera
instrumentala dauka eta bazkideen kapitalak
eskuragarritasun mugatua: eskubide kolektiboa bermatu
beharra dago.
Kapital ekarpenak bi funtzio nagusi betetzen ditu:
autofinantziazioa alde batetik, eta bestetik, bazkiden
inplikazioa enpresaren martxan.
Kontsumo pribatu eta inbertsio komunitarioaren arteko
dialektika: eskubide kolektiboa lehenesten da indibiduala
automatikoki azaleratzen baita.
7. Taldekatzea eta lankidetza tresnak. Taldekatze eta
lankidetza tresnak elkartasun printzipioaren adierazpena
dira. Kooperatiben arteko elkarlana instituzionalizatu zen
beharrei modu bateratu batean erantzuteko. Merkatua
konplexuago bihurtzen ari zen heinean, lan sarea osatu zen
merkatu berrian lehiakorrago izateko. Kooperatiben arteko
homogenizazio eta bateratzea bermatzen du. Taldekatze eta
lankidetza tresnen adibide ditugu: Euskadiko Kutxa, Lagun
Aro, Eroski Taldea, eskualdekako taldeak, sektorekako
taldekatzeak edo eta Mondragon taldea bera. (horiek
guztiak ondorengo elementu komunak lantzen dituzte:
sinergia eta eskala ekonomiak optimizatu, marka irudia,
ikerketa eta garapenerako baliabideak elkarbanatu, sare
komertzial komuna izan).
Interkooperaziorako tresnak: Emaitzen birmoldaketarako,
langileen birkokapenak, Euskadiko Kutxaren laguntza
finantzieroa, dibisio enpresarialen eskuartzea eta
kooperatiben arteko laguntzarako fondo komunak.
8. Partehartzea. Partehartze kooperatiboa ulertzeko modua
ondokoa izan da: bizitza kooperatiboan eragiteko gaitasuna
eta borondatea. Bi arlotan eragin daiteke: partehartze
insituzionalean alde batetik, eta laneko partehartzean
bestetik.
Partehartze instituzionala oinarrizko eskubide
instituzional-politikoen adierazpena da. Demokrazia
enpresariala exigentea da: diferentzia eta gehiengoaren
borondatea onartzea dakar sistema kuestionatu gabe. Bere
indar edo ahulezia prozeduraren sinesgarritasunean datza.
Laneko partehartzeari dagokionean eguneroko lana
demokratizatzeko zailtasun historikoarekin topo egiten
dugu. Kudeaketa eta ekoizpen metodo berrien arabera garatu
dira lan molde partehartzaileak eta garapen maila
ezberdinak daude talde kooperatiboaren baitan. Borondatea
behar da erakundearen eta kolektiboaren partetik
124