Deuteronomio - Free Bible Commentary

Genesis 3). Ang pag-ibig at layunin ng Diyos ay lubhang malakas at tiyak na Kaniyang ipinangako
na tutubusin ang nalugmok na sangkatauhan (cf. Genesis 3:15)!
Nagkakaroon ng pag-igting kapag ang Diyos ay pumili na gumamit ng isang tao, isang pamilya,
isang bansa upang abutin ang nalalabing bahagi ng sangkatauhan. Ang pagpili ng Diyos kay
Abraham at sa mga Hudyo bilang isang kaharian ng mga saserdote (cf. Exodo 19:4-6) ay nagbunga ng
pagmamataas sa halip na paglilingkod, pagpapalayas sa halip na pagsasama. Ang panawagan ng
Diyos kay Abraham ay nakapaloob ang kusang pagpapala sa lahat ng sangkatauhan (cf. Genesis
12:3). Ito kailangang maunawaan at bigyang-diin na ang pagpili sa OT pagpili ay para sa
paglilingkod, hindi sa kaligtasan. Ang lahat ng Israel ay hindi kailanman tama sa Diyos, hindi
kailanman walang-hanggang ligtas na nakabatay lamang sa kanilang karapatan sa pagkakasilang (cf.
Juan 8:31-59; Mateo 3:9), ngunit sa pamamagitan ng personal na pananampalataya at pagsunod (cf.
Genesis 15:6, sinipi sa Roma 4). Nawala na misyon ng Israel (ang iglesiya ngayon ay ang kaharian
ng mga saserdote, cf. 1:6; II Pedro2:5,9), na ginawa ang kautusan sa isang pribilehiyo, paglilingkod
sa isang natatanging katatayuan! Pinili ng Diyos ang isa upang piliin ang lahat!
PANGATLONG PAG-IGTING (may pasubaling mga kasunduan laban sa walang pasubaling mga
kasunduan)
Mayroong isang teolohikong pag-igting o kabalintunaan sa pagitan ng may pasubali at walang
pasubaling mga kasunduan. Ito ay walang alinlangan tunay ang ang layunin/planong pangkatubusan
ng Diyos ay walang pasubali (cf. Genesis 15:12-21). Gayunman, ang inutos na pagtugon ng tao ay
palaging may pasubali!
Ang “kung. . .samakatuwid” na huwaran ay kapwa nakikita sa OT at NT. Ang Diyos ay matapat;
sangkatauhan ay hindi matapat. Ang pag-igting na ito ay nagbunga ng lubusang pagkalito. Ang mga
nagpapaliwanag ay kumiling na tumuon sa tanging isang “panig ng mahirap na kalagayan,”
pagkamatapat ng ng Diyos o pagpupunyagi ng tao, kapangyarihan ng Diyos o malayang pagpili ng
sangkatauhan. Kapwa ay biblikal at kinakailangan.
Ito ay nauugnay sa eskatolohiya, sa mga pangako sa OT ng Diyos sa Israel. Kung ang Diyos
nangako nito, maisasakatuparan ito! Diyos ay nakabigkis sa Kanyang mga pangako; ang Kanyang
dangal ay nakapaloob (cf. Ezekiel 36:22-38). Ang walang pasubali at may pasubaling mga kasunduan
ay nagtatagpo kay Kristo (cf. Isaias 53), hindi sa Israel! Ang kapuspusang katapatan ay maihahayag
sa katubusan ng lahat na magsisi at mananampalataya, hindi kung sino ang iyong ama/ina! Si Kristo,
hindi ang Israel, ang susi sa lahat ng mga kasunduan at mga pangako ng Diyos. Kung mayroong isang
teolohikong panaklong sa Bibliya, ito ay hindi ang Iglesiya, kundi ang Israel (cf. Mga Gawa 7 at
Galacia 3).
Ang ang pangmundong misyon ng paghahayag ng ebanghelyo ay ibinigay sa Iglesiya (cf. Mateo
28:19-20; Lucas 24:47; Mga Gawa 1:8). Ito pa rin ay may pasubaling kasunduan! Hindi nito
impinapahiwatig na ang Diyos ay lubusang itinanggi ang mga Hudyo (cf. Roma 9-11). Maaaring
may isang lugar at layunin para sa huling-panahon, nananampalatayang Israel (cf. Zacarias 12:10).
PANG-APAT NA PAG-IGTING (Mga huwarang pampanitika ng Near East laban sa mga huwaran
ng kanluran).
Ang dyanra ay isang mahalang sangkap sa tamang pagpapaliwanag ng Bibliya. Ang Iglesiya ay
lumago sa isang kanlurang (Griyego) pangkulturang kaganapan. Ang pang-silangang panitikan ay
may naglalarawan, matalinghagan, at simboliko kaysa sa makabago, pangkanlurang kultura ng mga
huwarang pampanitikan. Ito ay tumutuon sa bayan, mga pagtatagpo, at pangyayari na higit kaysa
maikli ngunit malinaw na panukalang mga katotohanan. Mga Kristiyano ay may kasalanan sa
paggamit ng kanilang kasaysayan at mga huwarang pampanitikan upang ipaliwanag ang biblikal na
propesiya (kapwa sa OT at NT). Bawat salin-lahi at geoprapikong pagkakilanlan ay ginagamit ang
kanyang kultura, kasaysayan, at pagiging literal upang ipaliwanag ang kapahayagan. Ang bawat isa
sa kanila ay may kamalian! Ito ay kayabangan na isipin na ang makabagong kaluraning kultura ay
ang pinagtuunan ng biblikal na propesiya!
Ang dyanra kung saan ang orihinal, kinasihang may-akda na piniling magsulat ay isang
80