Deuteronomio - Free Bible Commentary

C. Ito ang huli at pinakamalaganap (heograpikal, i.e, Ehipto at Goshen) at makapangwasak
(unang anak ng tao at hayop ay pinatay) ng sampung salot na ipinadala ni YHWH sa Ehipto
sa pamamagaitan ni Moises.
II. Ang Salita Mismo (BDB 820, KB 947)
A. Ang Kahulugan ng PANGNGALAN ay di-tiyak
1. Kaugnay sa “salot,” sa gayon “humampas ng isang suntok” (i.e., Exodo 11:1); ang
anghel ni YHWH’s ay pumalo sa mga panganay ng tao at mga baka
B. Ang kahulugan ng PANDIWA:
1. “pumilay ” or “umika-ika” (cf. II Samuel 4:4), ginamit sa kahulugan ng “lundagan ang
Markadong tahanan” (i.e., Exodo 12:13,23,27, BDB 619, isang kilalang etimolohiya)
2. “sumayaw” (cf. I Mga Hari 18:21)
3. Akkadian - “palubagin”
4. Ehipsiyo - “paluin” (tingnan ang A. 1.)
5. Katulad na MGA PANDIWA sa Isaias 31:5, “manindigan sa pagbantay” (cf. REB of Exodo
12:13)
6. Ang sinaunang Kristiyanong sikat na paglalaro ng tunog sa pagitan ng Hebreong pasah
at Griyegong paschō, “magdusa”
C. Maaaring makasaysayang pagkakasunod:
1. sakripisyo ng mga pastol para sa bagong taon
2. Sakripisyo ng Bedouin at taimtimang kainan sa panahon ng paggagalaw ng mga tolda
patungo sa tagsibol na pastulan upang itaboy ang masasama
3. sakripisyo upang itaboy ang masasama mula sa lagalag na mga tao
D. Ang mga dahilan ay lubhang mahirap hindi lamang sa di sigurado sa mismong kahulugan
ng salita, ngunit maging mismo sa pinanggalingan nito dahil sa maraming mga katangian
ng Paskwa ay matatagpuan din sa ibang mga sinaunang mga ritwal:
1. petsa ng tagsibol
2. etimolohiya ng PANGNGALAN ay di-tiyak
3. kaugnay sa mga pagmamatyag sa gabi
4. paggamit ng dugo
5. larawan ng mga anghel/demonyo
6. natatanging pagkain
7. pang-agrikultural na sangkap (walang libadurang tinapay)
8. walang mga saserdote, walang altar, lokal na pangtuon
III. Ang Pangyayari
A. Ang pangyayari mismo ay naitala sa Exodo 11-12.
B. Ang taunang pista ay inilarawan sa Exodo 12 at isinama sa walong araw na kasiyahan sa
Pista ng Di-pinaalsang Tinapay.
1. orihinal nito ay ito ay lokal na pangyayari, cf. Exodo 12:21-23; Deuteronomio 16:5 (cf.
Mga Bilang 9)
a. walang saserdote
b. walang natatanging altar
c. mga natatanging paggamit ng dugo
2. ito ay naging pangyayari sa sentrong dambana
3. ang pagsasamang ito ng lokal na sakripisyo (i.e., dugo ng tupa para alalahanin ang
paglagpas ng anghel ng kamatayan) at ang kapistahang pag-ani sa sentrong santwaryo
ay naganap sa pamamagitan ng malapit na pagitan ng mga petsang Abib o Nisan 14 at
15-21
C. Ang simbolikong pagmamay-ari ng lahat ng panganay ng mga tao at baka at ang kanilang
pagtutubos ay inilarawan sa Exodo 13.
IV. Makakasaysayang Pagtatala at ang Pagdiriwang Nito
204